spot_img
spot_img
ΑρχικήΜελέτες-ΆρθραΤο περί δικαίου αίσθημα...των ζώων

Το περί δικαίου αίσθημα…των ζώων

spot_img
spot_img
spot_img

Η έννοια της δικαιοσύνης και το περί δικαίου αίσθημα θεωρούνται απόρροια της οργάνωσης των σύγχρονων κοινωνιών, της ανάπτυξης πολιτειακών δομών και της δημιουργίας κράτους-δικαίου. Αμερικανική μελέτη [Link], όμως, έρχεται να ανατρέψει τα ανωτέρω δεδομένα καθώς ερευνητές από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Πιθήκων «Yerkes» [Link, Δ. Τύπου] (Yerkes National Primate Research Center) του Πανεπιστημίου του Emory (Emory University) σε συνεργασία με ειδική επιστημονική ομάδα από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Georgia (Georgia State University) πραγματοποίησαν ένα πρωτότυπο πείραμα με χιμπατζήδες και απέδειξαν ότι τα συγγενικά προς το ανθρώπινο είδος ζώα διαθέτουν έμφυτο το αίσθημα της δικαιοσύνης. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τρία ζεύγη χιμπατζήδων και είκοσι παιδιά, τα οποία υπέβαλαν σ’ ένα πείραμα-παιχνίδι γνωστό ως «ultimatum game».

Στο πλαίσιο του πειράματος, οι συμμετέχοντες καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο χρωματιστά κέρματα, τα οποία στη συνέχεια θα πρέπει να ανταλλάξουν με κάποιον συμπαίκτη τους έναντι κάποιου οφέλους. Τα αποτελέσματα, τα οποία προέκυψαν ήταν αξιοσημείωτα καθώς τόσο οι χιμπατζήδες όσο και τα ανήλικα παιδιά λειτούργησαν σαν ενήλικα άτομα. Αξιολογούσαν τη συμπεριφορά του συμπαίκτη τους και έπρατταν ανάλογα ώστε να μην τον αδικήσουν αλλά παράλληλα, να επωφεληθούν και οι ίδιοι. Οι επικεφαλής μάλιστα της επιστημονικής ομάδας, Darby Proctor και Frans de Waal, σε δηλώσεις τους, σημείωσαν ότι «το πείραμα ανέτρεψε τις αντιλήψεις για τη νοημοσύνη των ζώων αποδεικνύοντας ότι οι χιμπατζήδες όχι μόνο μοιράζονται το ίδιο αίσθημα δικαιοσύνης με τους ανθρώπους αλλά διαθέτουν παρόμοιες προτιμήσεις με αυτές του είδους μας».

Η εικόνα, η οποία προκύπτει από το ανωτέρω πείραμα όμως πόσο ανταποκρίνεται στη σύγχρονη πραγματικότητα; Ως δικηγόροι, γνωρίζουμε ότι οι αυθόρμητες εκδηλώσεις δικαιοσύνης σπανίζουν και το περί δικαίου αίσθημα τείνει να εξασθενήσει. Η ανθρώπινη αντίληψη για τη δικαιοσύνη φαίνεται να έχει αποκτήσει μια υποκειμενική διάσταση και το κοινό μέτρο σταδιακά χάνεται. Οι μακρινοί συγγενείς των ανθρώπων, οι χιμπατζήδες φάνηκε να λειτουργούν χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψη τους άλλα στοιχεία, παρά μόνο τον εαυτό τους και το συμπαίκτη τους. Αντιδρούσαν σταθμίζοντας το δικό τους συμφέρον και το συμφέρον του έτερου παίκτη χωρίς να επηρεάζονται από εξωτερικούς παράγοντες και τελικά, αποδείχθηκε ότι οι κινήσεις τους οδηγούσαν σε δίκαια αποτελέσματα. Αντίθετα, οι επιλογές των ανθρώπων χαρακτηρίζονται συνήθως ως ιδιοτελείς και απέχουν από τις επιταγές της δικαιοσύνης. Οι αποφάσεις συχνά λαμβάνονται με γνώμονα το ατομικό συμφέρον και τις προσωπικές επιλογές και τελικά παρατηρούνται φαινόμενα, τα οποία απολήγουν σε στρέβλωση των βασικών αρχών του δικαίου.

Συμπερασματικά και με αφορμή την αμερικανική έρευνα, αντιλαμβανόμαστε ότι το αίσθημα της δικαιοσύνης είναι έμφυτο όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και σε ζώα συγγενή προς το ανθρώπινο είδος. Συνεπώς, επαφίεται στη δική μας διακριτική ευχέρεια να αναπτύξουμε το αίσθημα αυτό και να διαμορφώσουμε ισορροπημένες σχέσεις και συνεργασίες, οι οποίες θα επιφέρουν δίκαια και αξιοκρατικά αποτελέσματα.

spot_img

Lawjobs