Ο Γενικός Εισαγγελέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κ. Dean Spielmann, με τη γνώμη του στην υπόθεση C-521/21 Rzecznik Praw Obywatelskich, έκρινε ότι η συμμετοχή ενός σώματος που δεν διασφαλίζει την ανεξαρτησία του στη διαδικασία διορισμού δικαστή δεν δικαιολογεί αυτόματα την εξαίρεση του δικαστή από την εκδίκαση της υπόθεσης.
Η υπόθεση αφορά το αίτημα για εξαίρεση ενός δικαστή σε διαδικασία πολιτικής δίκης στην Πολωνία, με την αιτιολογία ότι ο διορισμός του δικαστή έγινε από το Πολωνικό Εθνικό Συμβούλιο Δικαιοσύνης (KRS), το οποίο αμφισβητείται για την ανεξαρτησία του λόγω μεταρρυθμίσεων του 2017. Ο εν λόγω δικαστής είχε προταθεί από το KRS, και η Πολωνική νομοθεσία εκχωρεί τη δικαιοδοσία της νομιμότητας του διορισμού στους δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου, οι οποίοι διορίστηκαν κι αυτοί από το KRS.
Η γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα υπογραμμίζει ότι, δεν αρκεί η απλή συμμετοχή του KRS στη διαδικασία διορισμού για να θεωρηθεί ο διορισμός αθέμιτος. Κάθε υπόθεση πρέπει να εξετάζεται ατομικά και με βάση το συγκεκριμένο νομικό και πραγματικό πλαίσιο, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία και αμεροληψία του δικαστηρίου.
Ο Γενικός Εισαγγελέας προτείνει ότι οι εθνικές δικαστικές αρχές έχουν την ευχέρεια να εξετάζουν την εγκυρότητα του διορισμού δικαστών, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας, και να αποκλείουν δικαστές που δεν πληρούν αυτά τα κριτήρια.
Η απόφαση αυτή αφορά έναν αριθμό περίπου 3.000 δικαστών στην Πολωνία, οι οποίοι έχουν διοριστεί μέσω του KRS, με σοβαρές συνέπειες για τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος της χώρας.
