Μια έκθεση της ειδικής ομάδας του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) αποφάνθηκε ότι οι αντισταθμιστικοί δασμοί των ΗΠΑ που εφαρμόζονται στις εισαγωγές ώριμων ελιών από την Ισπανία, οι οποίοι θεσπίστηκαν κατά τη διάρκεια της προηγούμενης κυβέρνησης το 2018, είναι παράνομοι βάσει των κανόνων του ΠΟΕ. Η ΕΕ αναμένει τώρα ότι οι ΗΠΑ θα λάβουν μέτρα για να συμμορφωθούν με τις συστάσεις της ειδικής ομάδας.
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος Εμπορίου, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε τα εξής: «Οι προσπάθειες της Επιτροπής να υπερασπιστεί σθεναρά τα συμφέροντα και τα δικαιώματα των παραγωγών της ΕΕ, εν προκειμένω των Ισπανών παραγωγών ώριμων ελιών, πλέον αποδίδουν. Ο ΠΟΕ υποστήριξε την καταγγελία μας ότι οι δασμοί κατά των επιδοτήσεων είναι αδικαιολόγητοι και παραβιάζουν τους κανόνες του ΠΟΕ. Οι δασμοί αυτοί έπληξαν σοβαρά τους Ισπανούς ελαιοπαραγωγούς, οι οποίοι κατέγραψαν δραματική πτώση των εξαγωγών τους προς τις ΗΠΑ. Αναμένουμε πλέον από τις ΗΠΑ να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την εφαρμογή της απόφασης του ΠΟΕ, ώστε οι εξαγωγές ώριμων ελιών από την Ισπανία προς τις ΗΠΑ να μπορέσουν να ξεκινήσουν και πάλι υπό κανονικές συνθήκες.»
Την 1η Αυγούστου 2018 το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ επέβαλε στις εισαγωγές ώριμων ελιών από την Ισπανία αντισταθμιστικούς δασμούς και δασμούς αντιντάμπινγκ συνολικού ύψους μεταξύ 30 % και 44 %, ανάλογα με την εκάστοτε εμπλεκόμενη εταιρεία. Η ΕΕ αμφισβήτησε τους δασμούς ενώπιον του ΠΟΕ λόγω του ότι ήταν αντίθετοι με ορισμένες διατάξεις της GATT του 1994, της συμφωνίας για τις επιδοτήσεις και τα αντισταθμιστικά μέτρα (συμφωνία ΕΑΜ) και της συμφωνίας αντιντάμπινγκ.
Μετά την επιβολή των μέτρων των ΗΠΑ, οι εξαγωγές ώριμων ελιών από την Ισπανία προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά σχεδόν 60 %. Πριν από την επιβολή των δασμών, η αξία των εξαγωγών ελιών από την Ισπανία προς τις ΗΠΑ ανερχόταν σε 67 εκατ. ευρώ ετησίως*.
Ιστορικό
Το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ της προηγούμενης κυβέρνησης είχε επιβάλει το 2018 αντισταθμιστικούς δασμούς στις εισαγωγές ισπανικών ώριμων ελιών με την υπόθεση ότι οι Ισπανοί παραγωγοί ακατέργαστης ελιάς είχαν λάβει επιδοτήσεις ειδικά για τον τομέα τους και ότι το όφελος από τις επιδοτήσεις αυτές είχε μεταβιβαστεί εξ ολοκλήρου στους Ισπανούς μεταποιητές ώριμων ελιών που εξάγουν στις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο της διαδικασίας της ειδικής ομάδας, η ΕΕ αντέκρουσε αυτόν τον ισχυρισμό, καθώς μετά τη μεταρρύθμιση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), δεν χορηγούνται επιδοτήσεις στην παραγωγή και, ως εκ τούτου, ούτε σε συγκεκριμένους τομείς προϊόντων (π.χ. ελιές). Η ΕΕ υποστήριξε επίσης ότι το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ είχε εσφαλμένα υποθέσει ότι το όφελος από τις επιδοτήσεις είχε μεταβιβαστεί εξ ολοκλήρου σε επιχειρήσεις μεταποίησης ώριμων ελιών.
Η ειδική ομάδα συμφώνησε με την ΕΕ όσον αφορά το κύριο σημείο της απόφασης στην υπόθεση, σύμφωνα με την οποία το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ δεν προσδιόρισε ορθά αν οι επιδοτήσεις απευθύνονταν στους ελαιοπαραγωγούς, ενώ έσφαλε και στον υπολογισμό των επιδοτήσεων στις ΗΠΑ για μία ισπανική εταιρεία.
Επιπλέον, σημαντικό είναι το γεγονός ότι η ειδική ομάδα απεφάνθη ότι το άρθρο 771B του αμερικανικού δασμολογικού νόμου του 1930, το οποίο υποθέτει ότι το συνολικό όφελος μιας επιδότησης για έναν ακατέργαστο γεωργικό συντελεστή μετακυλίεται στο κατάντη μεταποιημένο γεωργικό προϊόν (όφελος μετακύλισης) είναι από μόνο του ασυμβίβαστο με ορισμένες διατάξεις της GATT του 1994 και της συμφωνίας ΕΑΜ. Η ειδική ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ ενήργησε κατά τρόπο ασυμβίβαστο με τις ίδιες διατάξεις, θεωρώντας εσφαλμένα ότι το σύνολο των επιδοτήσεων που χορηγήθηκαν στους παραγωγούς ακατέργαστης ελιάς μεταβιβάζονταν στους μεταποιητές ώριμων ελιών.
Η διαπίστωση ότι το άρθρο 771B του αμερικανικού δασμολογικού νόμου του 1930 παραβιάζει ορισμένες διατάξεις της GATT του 1994 και της συμφωνίας ΕΑΜ είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς συνεπάγεται την υποχρέωση των ΗΠΑ να ευθυγραμμίσουν το νομοθετικό τους πλαίσιο με τις συστάσεις της έκθεσης.
