Με την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην ανταλλαγή δεδομένων, η νομοθεσία της ΕΕ στοχεύει να τονώσει την καινοτομία, να διευκολύνει την πράσινη μετάβαση και να ωφελήσει τους ανθρώπους.
Από την υγεία στη γεωργία, τα μεγάλα δεδομένα (“Big Data”) προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες και παίζουν κομβικό όλο στον ψηφιακό μετασχηματισμό της ΕΕ.
Ωστόσο, η κοινή χρήση δεδομένων είναι απαραίτητη για να ξεκλειδωθεί αυτή η δυνατότητα. Η κοινή χρήση δεδομένων είναι η διαδικασία διάθεσης των ίδιων πόρων δεδομένων σε πολλούς χρήστες – επιχειρήσεις ή δημόσιους φορείς.
Επί του παρόντος, τα δεδομένα δεν επαναχρησιμοποιούνται όσο θα μπορούσε να είναι λόγω της χαμηλής εμπιστοσύνης στην κοινή χρήση δεδομένων, των αντικρουόμενων οικονομικών κινήτρων και των τεχνολογικών εμποδίων. Η ΕΕ θέλει να αυξήσει την εμπιστοσύνη στην κοινή χρήση δεδομένων με δύο νομοθετήματα.
Το 80% των βιομηχανικών δεδομένων δεν χρησιμοποιείται ποτέ.
Πηγή: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_22_1113
Η Πράξη για τη Διακυβέρνηση Δεδομένων (ΠΔΔ), την οποία το Κοινοβούλιο υιοθέτησε τον Απρίλιο του 2022, στοχεύει να ενισχύσει την ανταλλαγή δεδομένων στην ΕΕ ώστε οι επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε περισσότερα δεδομένα για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και προϊόντων. Η πρόσβαση στα μεγάλα δεδομένα είναι κεντρικής σημασίας για την αποτελεσματική αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Βασιζόμενο στον νόμο για τη διακυβέρνηση δεδομένων, τον Νοέμβριο του 2023 το Κοινοβούλιο ενέκρινε τον νόμο για τα δεδομένα, ο οποίος θα διευκολύνει τις επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε μεγάλες ποσότητες βιομηχανικών δεδομένων υψηλής ποιότητας, ιδίως από το Διαδίκτυο των πραγμάτων.
Ποια είναι τα οφέλη της κοινής χρήσης δεδομένων;
Η αύξηση της ανταλλαγής δεδομένων αναμένεται να τονώσει την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της ΕΕ. Για παράδειγμα, η πρόσβαση σε μεγάλα δεδομένα είναι ζωτικής σημασίας για την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης, επειδή η τεχνητή νοημοσύνη απαιτεί τεράστιες ποσότητες δεδομένων για την εκπαίδευση αλγορίθμων.
Πράσινη μετάβαση
Τα δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και της κατανάλωσης ενέργειας, για παράδειγμα με τον μετριασμό της κυκλοφοριακής συμφόρησης και τη βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και των αυτοκινήτων. Εργοστάσια, αγροκτήματα ή κατασκευαστικές εταιρείες θα μπορούν να βελτιστοποιούν τις γραμμές παραγωγής και τις αλυσίδες εφοδιασμού χάρη στη διαθεσιμότητα δεδομένων σχετικά με τη λειτουργία του βιομηχανικού εξοπλισμού. Τα δεδομένα από δορυφόρους και αισθητήρες θα επιτρέψουν στους αγρότες να διαχειρίζονται καλύτερα το νερό και τις καλλιέργειες και να βελτιστοποιούν την παραγωγικότητα.
Τα δεδομένα για το περιβάλλον θα βελτιώσουν τις αντιδράσεις σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όπως πλημμύρες ή πυρκαγιές.
Οδηγός καινοτομίας
Με περισσότερα διαθέσιμα δεδομένα, οι εταιρείες θα μπορούν να αναπτύσσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Οι πάροχοι υπηρεσιών aftermarket, όπως οι επισκευές, θα μπορούν να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις συγκρίσιμες υπηρεσίες που προσφέρουν οι κατασκευαστές, γεγονός που μπορεί να μειώσει τις τιμές και να τονώσει την καινοτομία.
Οφέλη για άτομα
Τα άτομα που χρησιμοποιούν συνδεδεμένα προϊόντα θα πρέπει να έχουν περισσότερες επιλογές όσον αφορά τους παρόχους υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης. Μπορεί να εμφανιστούν νέα, πιο καινοτόμα προϊόντα και πιο εξατομικευμένα φάρμακα. Οι πόλεις θα μπορούσαν να γίνουν πιο έξυπνες και πιο πράσινες. Τα δεδομένα μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην καλύτερη διαχείριση των έκτακτων περιστατικών δημόσιας υγείας.
Μάθετε περισσότερα για τα οφέλη και τις προκλήσεις των μεγάλων δεδομένων στο γράφημά μας.
Πώς θα βοηθήσει η νέα νομοθεσία για την κοινή χρήση δεδομένων στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης;
Νόμος Διακυβέρνησης Δεδομένων
Ο νόμος περί διακυβέρνησης δεδομένων στοχεύει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην κοινή χρήση δεδομένων, καθιστώντας την ασφαλέστερη και ευκολότερη, καθώς και διασφαλίζοντας ότι είναι σύμφωνη με τη νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω μιας σειράς εργαλείων, από τεχνικές λύσεις όπως η ανωνυμοποίηση και η συγκέντρωση δεδομένων έως νομικά δεσμευτικές συμφωνίες από τους επαναχρησιμοποιητές.
Οι κανόνες θα επιτρέψουν την καλύτερη χρήση των δεδομένων που συλλέγονται σε ορισμένους τομείς του δημόσιου τομέα. Επιτρέπουν επίσης τη δημιουργία κοινών ευρωπαϊκών χώρων δεδομένων για σημαντικούς τομείς: υγεία, περιβάλλον, ενέργεια, γεωργία, κινητικότητα, χρηματοδότηση, μεταποίηση, δημόσια διοίκηση και δεξιότητες.
Οι νέοι κανόνες για τις αγορές δεδομένων – συνήθως διαδικτυακές πλατφόρμες όπου οι χρήστες μπορούν να αγοράσουν ή να πουλήσουν δεδομένα – θα βοηθήσουν τους νέους μεσάζοντες να αναγνωριστούν ως αξιόπιστοι οργανωτές δεδομένων.
Οι κανόνες θα διευκολύνουν επίσης τις εταιρείες, τα άτομα και τους δημόσιους οργανισμούς που επιθυμούν να μοιράζονται δεδομένα προς όφελος της κοινωνίας (data altruism).
Οι κανόνες στοχεύουν στη δημιουργία μιας εναλλακτικής λύσης σε πλατφόρμες μεγάλων δεδομένων που διαθέτουν μάζα δεδομένων.
Πράξη για τα δεδομένα
Η Πράξη για τα δεδομένα αφαιρεί προβλήματα που εμποδίζουν την επαναχρησιμοποίηση βιομηχανικών δεδομένων. Για εταιρείες και καταναλωτές που παράγουν δεδομένα, διευκρινίζει ποιος μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα δεδομένα και υπό ποιες προϋποθέσεις.
Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν συνδεδεμένες συσκευές θα αποκτήσουν πρόσβαση στα δεδομένα που δημιουργούν (τα οποία τώρα συλλέγονται αποκλειστικά από τους κατασκευαστές) και θα έχουν το δικαίωμα να μοιράζονται αυτά τα δεδομένα με τρίτους.
Η Πράξη επίσης προστατεύει τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τις ΜΜΕ από αθέμιτους όρους στις συμβάσεις κοινής χρήσης δεδομένων που επιβάλλονται από ισχυρότερες εταιρείες.
Προκειμένου να αποτραπούν οι ανταγωνιστές από την εκ των υστέρων μηχανική υπηρεσίες ή συσκευές χάρη στην αυξημένη πρόσβαση στα δεδομένα, οι ευρωβουλευτές ενίσχυσαν τις διατάξεις για την προστασία των εμπορικών μυστικών.
Ο κανονισμός διευκολύνει τους πελάτες να εναλλάσσονται μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών cloud και αυξάνει τις διασφαλίσεις έναντι της παράνομης πρόσβασης σε μη προσωπικά δεδομένα που τηρούνται στην ΕΕ.
Ο κανονισμός ορίζει επίσης πώς οι φορείς του δημόσιου τομέα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα που κατέχονται από ιδιωτικές εταιρείες, απαραίτητα σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως έκτακτες ανάγκες υγείας ή φυσικές καταστροφές.
Επόμενα βήματα
Η πράξη περί διακυβέρνησης δεδομένων που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ισχύει από τον Σεπτέμβριο του 2023.
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε την Πράξη για τα Δεδομένα, η οποία χρειάζεται πλέον έγκριση από το Συμβούλιο για να γίνει νόμος.