Η συντριπτική πλειονότητα των χρηστών του διαδικτύου χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις μηχανές αναζήτησης ως βασικά μέσα ενημέρωσης χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι ενδέχεται να γίνεται αντικείμενο χειραγώγησης ώστε να επηρεαστούν οι τρέχουσες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις.
Αυτό είναι το κεντρικό μήνυμα που περνά η μελέτη [PDF] των καθηγητών Παναγιώτη Μεταξά και Eni Mustafaraj του Κολλεγίου Wellesley της Βοστώνης, με τίτλο «Τα κοινωνικά μέσα και οι αμερικανικές εκλογές» («Social Media and the Elections»), η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Science».
Οι δύο ερευνητές σκιαγραφούν τις μεθόδους, με τις οποίες οι «προπαγανδιστές του διαδικτύου» αποστέλλουν μαζική ηλεκτρονική αλληλογραφία (spamming) κατακλύζοντας τους χρήστες με πολιτικά κατευθυνόμενα μηνύματα ενώ εστιάζουν και στις λεγόμενες «Google bomb» και «Twitter bomb».
Πρόκειται για «διαδικτυακές βόμβες» μέσω των οποίων πραγματοποιείται σκόπιμη παρέμβαση στα αποτελέσματα των μηχανών αναζήτησης με σκοπό να επηρεαστεί η κοινή γνώμη καθώς μέσω τεχνασμάτων, ορισμένα αποτελέσματα εμφανίζονται στην κορυφή των αναζητήσεων παρουσιάζοντας μια διαστρεβλωμένη εικόνα για τις προτιμήσεις του κοινού και μια μη αντιπροσωπευτική εικόνα της ειδησεογραφικής ροής στο διαδίκτυο.
Η επιστημονική αυτή εργασία αποκτά ιδιαίτερο νόημα και ξεχωριστή σημασία εν όψει των αμερικανικών εκλογών καθώς τον τελευταίο καιρό ενισχύονται οι φωνές που ακούγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες και επισημαίνουν ότι οι ομάδες και των δύο πολιτικών στρατοπέδων «εκμεταλλεύονται» τα δημοφιλή κοινωνικά δίκτυα προκειμένου να διαμορφώσουν ένα ευνοϊκό κλίμα στην κοινή γνώμη, να αυξήσουν τις χρηματοδοτήσεις και να επηρεάσουν εν τέλει την έκβαση των εκλογών.
Η δημοσιευθείσα μελέτη καταλήγει προτρέποντας τους χρήστες του διαδικτύου να θέτουν υπό κριτική έρευνα κάθε διαδικτυακή πληροφορία και να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση καθώς φαίνεται να είναι συχνές οι πρακτικές αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης και τα φαινόμενα παραπληροφόρησης.