Η Επιτροπή έδωσε την έγκρισή της χάρτη πορείας της ΕΕ για την ενίσχυση της καταπολέμησης της διακίνησης ναρκωτικών και των εγκληματικών δικτύων, αξιοποιώντας τις νομοθετικές και επιχειρησιακές πρωτοβουλίες που έχουν προταθεί μέχρι στιγμής.
Το εμπόριο ναρκωτικών είναι μία από τις σημαντικότερες απειλές για την ασφάλεια που αντιμετωπίζει σήμερα η ΕΕ. Οι κατασχέσεις κοκαΐνης στην ΕΕ φθάνουν σε επίπεδα ρεκόρ, καθώς, μόνο το 2021, κατασχέθηκαν 303 τόνοι. Οι δραστηριότητες των εγκληματικών δικτύων έχουν εξελιχθεί ως προς την κλίμακα, την πολυπλοκότητα και τις βίαιες συνέπειές τους.
Η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διακίνησης ναρκωτικών αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη της και τους διεθνείς εταίρους της. Πρέπει να διαχειριστούμε από κοινού τις απειλές που αντιμετωπίζουμε· Για τον λόγο αυτό ,η Επιτροπή προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν πλήρως τις δράσεις προτεραιότητας, καθώς και τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα που παρουσιάζονται στον χάρτη πορείας.
Ενίσχυση της στοχευμένης αντίδρασης της ΕΕ
Τα πρόσφατα επιτεύγματα στον αγώνα της ΕΕ κατά των εγκληματικών δικτύων δείχνουν ότι η ΕΕ βρίσκεται στον σωστό δρόμο για την αντιμετώπιση αυτών των αναδυόμενων απειλών. Ωστόσο, δεδομένου του διαρκώς εξελισσόμενου χαρακτήρα των εγκληματικών δραστηριοτήτων σε ολόκληρο τον κόσμο, υπάρχει διαρκής ανάγκη προσαρμογής και συμπλήρωσης της συλλογικής αντίδρασης της ΕΕ. Ο χάρτης πορείας παρουσιάζει συγκεκριμένες και στοχευμένες δράσεις για την κάλυψη των αναδυόμενων κενών, με 17 δράσεις σε 4 τομείς προτεραιότητας:
- Μια νέα Ευρωπαϊκή Συμμαχία Λιμένων για την αύξηση της ανθεκτικότητας των λιμένων έναντι της διείσδυσης εγκληματικών δραστηριοτήτων μέσω της ενίσχυσης του έργου των τελωνειακών αρχών, των αρχών επιβολής του νόμου και των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων στους λιμένες σε ολόκληρη την ΕΕ. Για παράδειγμα, μέσω προηγμένης σάρωσης και εξοπλισμού.
- Εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων υψηλού κινδύνου, με τη διευκόλυνση των χρηματοοικονομικών και των ψηφιακών ερευνών, τη χαρτογράφηση των μεγαλύτερων εγκληματικών δικτύων, την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ ειδικευμένων εισαγγελέων και δικαστών και την αξιοποίηση των καταχωρίσεων του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν (SIS).
- Μέτρα για την πρόληψη του οργανωμένου εγκλήματος με την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και καθοδήγησης μεταξύ των κρατών μελών για την πρόληψη της διείσδυσης των ομάδων αυτών στην κοινωνία και τη νόμιμη οικονομία, την πρόληψη της στρατολόγησης νέων από εγκληματικές ομάδες και τη βελτίωση της δημόσιας ασφάλειας και υγείας, καθώς και για τον αποτελεσματικότερο περιορισμό της πρόσβασης σε πρόδρομες ουσίες ναρκωτικών.
- Συνεργασία με διεθνείς εταίρους για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας απειλής, μεταξύ άλλων μέσω της ενίσχυσης της ανταλλαγής πληροφοριών, των κοινών επιχειρήσεων στις κύριες οδούς διακίνησης ναρκωτικών και της ενίσχυσης της επιβολής του νόμου και της δικαστικής συνεργασίας με τρίτες χώρες.
Οι εργασίες για την πλήρη υλοποίηση των στρατηγικών της ΕΕ για το οργανωμένο έγκλημα και τα ναρκωτικά θα πρέπει να συνεχιστούν εντατικά από όλους τους σχετικούς φορείς. Η Επιτροπή δεσμεύεται να υλοποιήσει τις πρόσθετες αυτές δράσεις κατά το 2023 και το 2024 σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, τα όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ.
Επόμενα βήματα
Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τα κράτη μέλη και τους εταίρους της για την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στον χάρτη πορείας.
Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την οδηγία για την ανάκτηση και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, την αναθεώρηση του κανονισμού Prüm, τους κανόνες για τη διασύνδεση των μητρώων τραπεζικών λογαριασμών, την προτεινόμενη νομοθετική δέσμη για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την οδηγία σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς μέσω του ποινικού δικαίου, πράξεις που είναι ουσιαστικής σημασίας για την ενίσχυση των προσπαθειών της ΕΕ να καταπολεμήσει αποτελεσματικά τις δραστηριότητες των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος στο σύνολο της ΕΕ. Η Επιτροπή επαναλαμβάνει τη δέσμευσή της να συνεργαστεί στενά με τους συννομοθέτες για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Η Επιτροπή δεσμεύεται επίσης να προκηρύξει, έως το τέλος του 2023, πρόσκληση υποβολής προτάσεων σχετικά με το θέμα του οργανωμένου εγκλήματος στο πλαίσιο του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας συνολικού ύψους 20 εκατ. ευρώ. Ο Οργανισμός της ΕΕ για τα Ναρκωτικά πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία το καλοκαίρι του 2024.
Ιστορικό
Η Επιτροπή συνεχίζει την υλοποίηση της στρατηγικής της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος για την περίοδο 2021-2025 και της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης της ΕΕ για τα ναρκωτικά για την περίοδο 2021-2025. Σύμφωνα με τις στρατηγικές αυτές, η Επιτροπή έχει υποβάλει νομοθετικές προτάσεις για την ενίσχυση των κανόνων για την καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης της οδηγίας για την ανάκτηση και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, καθώς και δέσμη νομοθετικών προτάσεων για την ενίσχυση των κανόνων της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Επιπλέον, αυξήθηκαν οι ικανότητες επιβολής του νόμου με την ενίσχυση της εντολής της Ευρωπόλ. Τέλος, η ΕΕ ενίσχυσε τη στήριξή της προς τις αρχές επιβολής του νόμου των κρατών μελών μέσω της Ευρωπαϊκής Πολυκλαδικής Πλατφόρμας κατά των Εγκληματικών Απειλών (EMPACT), η οποία αποτελεί πλέον μόνιμο μέσο, με ενισχυμένη χρηματοδότηση.
