ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ & ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Τ.Α
Αθήνα, 13 Αυγούστου 2018 Αρ. Πρωτ.: 42203
Έλεγχος νομιμότητας πράξεων των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού και των νομικών τους προσώπων, Πειθαρχική και Αστική ευθύνη αιρετών, Επιβολή διοικητικών μέτρων μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, (άρθρο 238 του ν.3852/2010 (Α’ 87), όπως αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 131 του ν.4555/2018 (Α΄133) (Πρόγραμμα “ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι”).
Στο Κεφάλαιο Ζ΄ του ν. 4555/2018 (Πρόγραμμα “Κλεισθένης Ι”) περιλαμβάνονται ρυθμίσεις που αφορούν την Εποπτεία των ΟΤΑ, με βασική επιλογή την αποτελεσματικότερη λειτουργική της άσκηση, μέσω της σύστασης Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας ΟΤΑ, ως αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών, υπαγόμενες απευθείας στον Υπουργό Εσωτερικών. Προϊστάμενοι των Αυτοτελών αυτών υπηρεσιών είναι, πλέον, οι Επόπτες ΟΤΑ, πρόσωπα αυξημένων προσόντων που επιλέγονται με διαφανή αξιοκρατική διαδικασία από το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Διοικήσεων με τη διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο περί Μητρώου Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης (ν. 4369/2016, Α’ 33). Βασική αποστολή των Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας παραμένει, κατά συνταγματική επιταγή, η άσκηση ελέγχου νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων, καθώς και η άσκηση πειθαρχικού ελέγχου στα αιρετά όργανα των δήμων και περιφερειών.
Σκοπός του νόμου 4555/2018 (Πρόγραμμα “Κλεισθένης I”) είναι, στο πλαίσιο και άλλων παρεμβάσεων στο υφιστάμενο σύστημα εποπτείας των ΟΤΑ, η άρση των τεχνικών και δημοσιονομικών δυσχερειών που δεν επέτρεψαν την πλήρη και αποτελεσματική λειτουργία των Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας ΟΤΑ και του Ελεγκτή Νομιμότητας, όπως προβλεπόταν στα άρθρα 215, 216 και επ. του νόμου 3852/2010 (Α΄ 87).
Στο νέο θεσμικό πλαίσιο προβλέπονται σύντομες αλλά ρεαλιστικές προθεσμίες για τη στελέχωση και τη λειτουργία των νέων αποκεντρωμένων υπηρεσιών και το διορισμό των Εποπτών ΟΤΑ. Εντός τριών μηνών από την έκδοση των σχετικών προκηρύξεων για την επιλογή των Εποπτών προβλέπεται η ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών (άρθρο 132 παρ. 3 ν.4555/2018), οπότε και δια της έκδοσης διαπιστωτικού χαρακτήρα Απόφασης από τον Υπουργό Εσωτερικών διαπιστώνεται η έναρξη λειτουργίας της κάθε Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας.
Με την παρούσα εγκύκλιο παρέχονται οδηγίες και διευκρινίσεις για την άσκηση ελέγχου νομιμότητας επί των πράξεων των αιρετών οργάνων των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων, τη διαδικασία αναζήτησης αστικής και πειθαρχικής ευθύνης και επιβολής διοικητικών μέτρων στα αιρετά όργανα των ΟΤΑ κατά το σύντομο μεταβατικό διάστημα μέχρι την έναρξη λειτουργίας των Αυτοτελών Υπηρεσιών Εποπτείας ΟΤΑ.
Επισημαίνεται ότι μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, στο σύστημα εποπτείας επί των πράξεων και των οργάνων των ΟΤΑ εφαρμόζονται άμεσα οι διατάξεις του άρθρου 108 «Αρχές – Έκταση – Περιεχόμενο κρατικής εποπτείας – Αντικατάσταση του άρθρου 214 του ν. 3852/2010», οι διατάξεις του άρθρου 131 «Αντικατάσταση του άρθρου 238 του ν.3852/2010», οι διατάξεις των παρ.1, 4 και 5 του άρθρου 132 «Καταργούμενες και μεταβατικές διατάξεις του Κεφαλαίου Ζ’», καθώς και βάσει αυτών οι διατάξεις των ακόλουθων άρθρων του ν. 4555/2018:
Άρθρο 116 «Υποχρεωτικός Έλεγχος Νομιμότητας – Αντικατάσταση του άρθρου 225 του ν. 3852/2010»
Άρθρο 117 «Αυτεπάγγελτος έλεγχος νομιμότητας – Αντικατάσταση του άρθρου 226 του ν. 3852/2010»
Άρθρο 118 «Ειδική διοικητική προσφυγή – Αιτήσεις θεραπείας – Αντικατάσταση του άρθρου 227 του ν. 3852/2010», με εξαίρεση την παρ. 6 του άρθρου 227 του ν.3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε.
Άρθρο 127 «Ιδιάζουσα δωσιδικία – Εξαίρεση από συνοπτική διαδικασία – Συμπλήρωση του ν. 3852/2010»
Άρθρο 128 «Έκπτωση εξαιτίας καταδίκης – Αντικατάσταση του άρθρου 236 του ν. 3852/2010»
Άρθρο 129 «Διοικητικά μέτρα – Αργία – Συμπλήρωση του ν. 3852/2010»
Άρθρο 130 «Παύση – Αντικατάσταση του άρθρου 237 του ν. 3852/2010».
Επιπλέον, μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ εξακολουθούν να ισχύουν τα άρθρα 232, 233 και 234 του ν.3852/2010, όπως ίσχυαν, πριν την αντικατάστασή τους από τα άρθρα 124, 125 και 126 του ν. 4555/2018, καθώς και: α) τα άρθρα 151 «Προσφυγή κατά αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα», 152 «Ειδική Επιτροπή» όπως ισχύει, 153 «Κοινοποίηση αποφάσεων της Ειδικής Επιτροπής» και 154 «Υποχρέωση Συμμόρφωσης» του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΔΚ, κυρ.ν. 3463/2006, Α’ 114), αναφορικά με την άσκηση εποπτείας επί των πράξεων των ΟΤΑ α’ βαθμού και β) το άρθρο 68 «Επιτροπή Ελέγχου των Πράξεων» του Κώδικα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (ΚΝΑ, πδ 30/ 1996, Α’ 21) .
Το πλήρες κείμενο της εγκυκλίου
