Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εκδικάζοντας προσφυγή 140 Ελλήνων Ρομά, έκρινε ότι οι ελληνικές αρχές δεν έχουν επιτύχει την ενσωμάτωση των ανήλικων τέκνων των Ρομά στο εθνικό σύστημα εκπαίδευσης καθώς παρατηρούνται συχνά φαινόμενα διακρίσεων εις βάρος τους.
Το ΕΔΑΔ καταδίκασε τη χώρα μας για παραβίαση του άρθρου 14 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), στο οποίο προβλέπεται η απαγόρευση των διακρίσεων καθώς και για παραβίαση του άρθρου 2 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου, στο οποίο κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Ειδικότερα, η υπόθεση αφορά τη δυνατότητα πρόσβασης στο εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα των παιδιών των οικογενειών των Ρομά, οι οποίοι διαμένουν στον Ασπρόπυργο Αττικής.
Σύμφωνα με τα πραγματικά περιστατικά, το 12ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου έχει μετατραπεί σ’ ένα σχολείο, όπου φοιτούν αποκλειστικά μαθητές προερχόμενοι από οικογένειες Ρομά καθώς οι υπόλοιποι γονείς έχουν μεταφέρει τα παιδιά τους σε γειτονικά σχολεία ώστε να μη βρίσκονται στο ίδιο εκπαιδευτικό περιβάλλον με τους Ρομά, τους οποίους κατηγορούν για παραβατική συμπεριφορά. Να σημειωθεί ότι οι 140 Ρομά είχαν προσφύγει και στο παρελθόν στο Δικαστήριο για το ίδιο θέμα και με την υπ. αριθμ. 411/5.6.2008 απόφαση, το ΕΔΑΔ είχε καταδικάσει τη χώρα μας. Μάλιστα, με τη νέα απόφαση, επισημαίνεται ότι δεν παρατηρείται καμία μεταβολή στη στάση της ελληνικής πλευράς καθώς εξακολουθούν να μη λαμβάνονται υπ’ όψη οι ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών των Ρομά, οι οποίοι ανήκουν στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού.
Παράλληλα, γίνεται ειδική αναφορά στο άρθρο 46 ΕΣΔΑ, στο οποίο προβλέπεται η δεσμευτική ισχύς και η υποχρεωτική εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΑΔ. Το ΕΔΑΔ τόνισε ότι δε συντρέχει κάποιος αντικειμενικός λόγος, ο οποίος να δικαιολογεί τη συγκεκριμένη διακριτική μεταχείριση, ενώ επισήμανε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δώσει τις αναγκαίες διευκρινίσεις για τους λόγους που έχουν οδηγήσει στην αποκλειστική φοίτηση Ρομά στο συγκεκριμένο σχολείο υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι στο διάστημα που μεσολάβησε από την προηγούμενη δικαστική κρίση (2008-2010), έχουν αυξηθεί τα περιστατικά διακρίσεων εις βάρος της συγκεκριμένης κατηγορίας του πληθυσμού και έχει δημιουργηθεί η εικόνα ενός σχολείου «γκέτο».
Με βάση το ανωτέρω σκεπτικό, το ΕΔΑΔ έκρινε ότι παραβιάζεται το άρθρο 14 ΕΣΔΑ και το άρθρο 2 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου και καταδίκασε την ελληνική κυβέρνηση να καταβάλει 1.000 ευρώ ως αποζημίωση για ηθική βλάβη σε καθέναν από τους προσφεύγοντες ενώ τους επιδίκασε συνολικά 2.000 για τα δικαστικά έξοδα.