Οι εκπρόσωποι των κρατών μελών της ΕΕ (ΕΜΑ) συμφώνησαν επί της διαπραγματευτικής εντολής του Συμβουλίου για κανονισμό που ενισχύει τον ρόλο της Ευρωπόλ στη στήριξη των κρατών μελών στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων.
Το σχέδιο κανονισμού τροποποιεί τον ισχύοντα κανονισμό της Ευρωπόλ, ενισχύει την εντολή της προκειμένου αυτή να στηρίζει πιο ενεργά τα κράτη μέλη στην αντιμετώπιση αυτών των εγκλημάτων και εισάγει αυξημένες απαιτήσεις ανταλλαγής πληροφοριών για τη βελτίωση της συνεργασίας σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Η Ευρωπόλ είναι ο οργανισμός της ΕΕ που επικουρεί τις εθνικές αρχές επιβολής του νόμου στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας.
Κύρια στοιχεία της θέσης του Συμβουλίου
Η Ευρωπόλ θα είναι σε θέση να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο στη στήριξη των κρατών μελών μέσω της επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων για την κάλυψη των κενών που συνειδητά εκμεταλλεύονται οι εγκληματίες κρυπτόμενοι πίσω από ψευδείς και πολλαπλές ταυτότητες.
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα πρακτική, προβλέπεται πλέον η δυνατότητα για τον οργανισμό της ΕΕ να αποστέλλει, κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών, προσωπικό της Ευρωπόλ ή αποσπασμένους εθνικούς εμπειρογνώμονες στο έδαφος των κρατών μελών και σε τρίτες χώρες για την παροχή αναλυτικής, επιχειρησιακής, τεχνικής και εγκληματολογικής υποστήριξης. Αυτή η επιχειρησιακή υποστήριξη μπορεί, για παράδειγμα, να παρέχεται στο πλαίσιο της διαχείρισης των συνόρων.
Προκειμένου να μπορεί η Ευρωπόλ να επιτελεί τον ρόλο της στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών και να αυξηθεί η ανταλλαγή πληροφοριών, οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης των αρχών επιβολής του νόμου των κρατών μελών θα μπορούσαν να συνδέονται στη SIENA, την ασφαλή πλατφόρμα επικοινωνίας της Ευρωπόλ για τις αρχές επιβολής του νόμου.
Προκειμένου να διασφαλιστεί στενότερη συνεργασία και καλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών της ΕΕ για την καταπολέμηση του εγκλήματος, ο Frontex — ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής— και η Eurojust —ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης— θα κληθούν να δεχθούν μόνιμα αξιωματικούς συνδέσμους στο Ευρωπαϊκό Κέντρο κατά της Παράνομης Διακίνησης Μεταναστών (EMSC) της Ευρωπόλ.
Η Ευρωπόλ θα ενισχύσει επίσης την υποστήριξή της προς την Ευρωπαϊκή Πολυκλαδική Πλατφόρμα κατά των Εγκληματικών Απειλών (EMPACT), το βασικό εργαλείο της ΕΕ για την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος.
Το Συμβούλιο αποφάσισε επίσης ότι η Ευρωπόλ θα πρέπει να λάβει πρόσθετους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για την εκτέλεση των καθηκόντων της.
Επόμενα βήματα
Η σημερινή διαπραγματευτική εντολή θα επιτρέψει στο Συμβούλιο να συνεργαστεί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να συμφωνήσει επί τελικού νομικού κειμένου, μόλις το Κοινοβούλιο καθορίσει τη θέση του.
Γενικές πληροφορίες
Στις 28 Νοεμβρίου 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε νέα δέσμη νομοθετικών μέτρων για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών. Εκτός από τον κανονισμό για την ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπόλ —επί του οποίου τα κράτη μέλη κατέληξαν σήμερα σε συμφωνία— η Επιτροπή πρότεινε επίσης μια νομοθετική πράξη στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών.
Σύμφωνα με την Ευρωπόλ, πάνω από το 90 % των παράτυπων μεταναστών που φτάνουν στην ΕΕ χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες των διακινητών, ενώ ο ΟΗΕ εκτιμά ότι τα δίκτυα παράνομης διακίνησης αποκομίζουν κέρδη μεταξύ 4,7 και 6 δισ. ευρώ ετησίως.