Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ ανταποκρίνεται δεόντως στην τωρινή κατάσταση στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, τα κράτη μέλη κατέληξαν σήμερα σε συμφωνία όσον αφορά την απαλλαγή από τις απαιτήσεις χρήσης χρονοθυρίδων στους αερολιμένες της ΕΕ. Η συμφωνία προβλέπει προσωρινά μέτρα κυρίως ως αντίδραση στην πανδημία COVID-19 και τα επακόλουθά της, καθώς και στις επιπτώσεις του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις αεροπορικές μετακινήσεις.
Η τωρινή κατάσταση στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών χαρακτηρίζεται από σημαντική επιστροφή της επιβατικής ζήτησης φέτος το καλοκαίρι, καθώς οι αερολιμένες και οι αεροπορικές εταιρείες δεν ήταν σε θέση να επαναφέρουν πλήρως τη μεταφορική ικανότητα με την απαιτούμενη ταχύτητα. Αυτή η ανοδική τάση αναμένεται να συνεχιστεί, αν και θα παραμείνει κάτω από το προ COVID-19 επίπεδο κατά τους προσεχείς μήνες και διαφέρει αρκετά μεταξύ αγορών και περιφερειών. Οι πιο πρόσφατες στατιστικές δείχνουν ότι ο αριθμός των πτήσεων είναι χαμηλότερος από τις βασικές προβλέψεις. Όσον αφορά την προσεχή χειμερινή περίοδο που αρχίζει στα τέλη Οκτωβρίου, τα κράτη μέλη συμφώνησαν ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η μεγάλη αβεβαιότητα λόγω του πληθωρισμού, των ενεργειακών κρίσεων, της πιθανής επιστροφής των κυμάτων COVID-19 και των σχετικών μέτρων, καθώς και της εξέλιξης του πολέμου.
Η εντολή του Συμβουλίου επιβεβαιώνει την πορεία που υποστηρίζει η πρόταση της Επιτροπής, δηλαδή τη μετάβαση προς την ομαλότητα, εξακολουθώντας, παράλληλα, να παρέχει ορισμένη ευελιξία. Για να εξασφαλιστεί σταδιακή προσέγγιση όσον αφορά την περιρρέουσα αβεβαιότητα, τα κράτη μέλη συμφώνησαν ότι θα εξακολουθήσει να ισχύει γενική απαλλαγή από τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης κατά 75 % κατά τη χειμερινή περίοδο, η οποία διαρκεί έως τις 25 Μαρτίου 2023. Σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, η οποία απορρέει από επιδημιολογική κρίση ή πόλεμο, η Επιτροπή θα έχει την εξουσία να τροποποιεί τον εν λόγω κανόνα μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων. Επιπλέον, οι αερομεταφορείς θα μπορούν να υπολογίζουν ως χρησιμοποιηθείσες χρονοθυρίδες που δικαιολογημένα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί. Από την άλλη πλευρά, οι αερομεταφορείς στους οποίους απαγορεύεται να εκτελούν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Ένωσης θα χάσουν αμέσως τις χρονοθυρίδες τους. Ο νέος κανονισμός θα ισχύει για την επόμενη χειμερινή περίοδο και έως το τέλος της θερινής περιόδου του επόμενου έτους, για τις οποίες θα ισχύει ο βασικός κανόνας του 80% για τη χρησιμοποίηση του διαθέσιμου χρόνου χρήσης, εκτός εάν η Επιτροπή εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για την αλλαγή του κανόνα αυτού λόγω διαταραχών συνεπεία της κρίσης.
Επόμενα στάδια
Η σημερινή συμφωνία των εκπροσώπων των κρατών μελών της ΕΕ (ΕΜΑ), που ευθυγραμμίζεται με τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπως εγκρίθηκε στις 6 Οκτωβρίου, ανοίγει τον δρόμο για την επείγουσα έκδοση του νέου κανονισμού. Το Συμβούλιο αναμένεται να εκδώσει τη νομοθετική πράξη στις 17 Οκτωβρίου 2022.