1) Ποιες πιστεύετε ότι θα πρέπει να είναι οι νέες κατευθύνσεις του Δ.Σ.Π. όσον αφορά στα μέτρα που θα βοηθήσουν στην ομαλή πρόοδο και τη σύγχρονη πρακτική του δικηγορικού επαγγέλματος?
κ. Βενέτης: Κάθε σύλλογος και ειδικότερα οι μεγάλοι σύλλογοι, δηλαδή των Αθηνών, του Πειραιώς και της Θεσσαλονίκης είναι αυτοί οι οποίοι κυρίως δίνουν την κατεύθυνση ως προς τον τρόπο και τα μέσα τα οποία πρέπει να ακολουθηθούν για την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Βεβαίως, υπάρχει η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της Χώρας η οποία είναι το Ανώτατο Συνδικαλιστικό Όργανο και κατόπιν διαφόρων εισηγήσεων καταλήγει σε σχετικά πορίσματα. Όσον αφορά στη σχέση των συλλόγων έναντι των δικηγόρων, δεδομένης της εξελίξεως του θεσμού του δικηγόρου, είναι αναντίρρητο ότι βρισκόμαστε σε μία μεταβατική περίοδο. Δηλαδή, o δικηγόρος θα πάψει πλέον να είναι ο παραδοσιακός δικηγόρος που μέχρι τώρα ξέρουμε, ο δικηγόρος ο οποίος ασχολείται επί παντός επιστητού και με όλες τις υποθέσεις.Οι σύγχρονες ανάγκες επιβάλουν την εξειδίκευση κάθε επαγγελματία και εν προκειμένω του δικηγόρου σε ένα συγκεκριμένο τομέα δικαίου. Με τον τρόπο αυτό ο δικηγόρος έχει και τις ειδικές γνώσεις που απαιτούνται αλλά παράλληλα μπορεί να παρακολουθήσει τις σχετικές κοινωνικές , νομοθετικές και νομολογιακές εξελίξεις αντεπεξερχόμενος στις σύγχρονες ανάγκες. Συνεπώς,διαβλέπω ότι θα πρέπει να συγκροτηθούν ομάδες δικηγόρων είτε υπό τη μορφή εταιρείας είτε υπό τη μορφή ομίλου κ.λ.π ώστε να δημιουργηθεί μία νέα μορφή άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος.
2) Σε ποια σημεία αναμένεται να αλλάξει η φυσιογνωμία του δικηγορικού επαγγέλματος ενόψει της ευρωπαϊκής ενοποίησης?
κ. Βενέτης: Είναι γνωστό ότι η επίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έγινε νόμος του κράτους και έτσι, είναι πλέον δυνατό για τους δικηγόρους των άλλων κρατών-μελών να εγκαθίστανται στη χώρα μας όπως επίσης και για τους έλληνες δικηγόρους να ασκούν τη δικηγορία σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όλα αυτά υπό ορισμένες προϋποθέσεις που ασφαλώς συμβάλουν εις το να ασκείται η δικηγορία κατά τρόπο απολύτως εναρμονισμένο προς τις ανάγκες και το νόμο του κράτους-μέλους στο οποίο ο αλλοδαπός δικηγόρος ασκεί το επάγγελμα του. Είναι μάλιστα πιθανό, ή μάλλον βέβαιο ότι σταδιακά οδηγούμεθα σε ενοποίηση του δικαίου των Ευρωπαϊκών Κρατών.
3) Ποια πιστεύετε ότι θα είναι η τύχη των αιτήσεων αλλοδαπών δικηγορικών εταιρειών για εγκατάσταση τους στην Ελλάδα? Σε περίπτωση σχετικών αδειών, πως θα πρέπει να αντεπεξέλθουν οι ημεδαπές δικηγορικές εταιρείες και τα παραδοσιακά δικηγορικά γραφεία?
κ. Βενέτης: Ήδη έχουν υποβληθεί ορισμένες αιτήσεις ευρωπαϊκών δικηγορικών εταιρειών αλλά μέχρι στιγμής τα Συμβούλια δεν έχουν αποφανθεί.Η άποψη που εκφράζω είναι ότι οι εταιρείες αυτές, εφόσον τηρούν τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας αλλά παράλληλα και την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα εγγραφούν, διότι το θεωρώ αδιανόητο εταιρεία η οποία λειτουργεί σε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην μπορεί να λειτουργήσει, τηρώντας βέβαια τις προϋποθέσεις του νόμου που ισχύουν και στη χώρα μας. Άρα, θα υποχρεωθούν οι έλληνες δικηγόροι να συσπειρωθούν με σκοπό να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες προκειμένου να αντεπεξέλθουν στην είσοδο αλλοδαπών εταιρειών στη χώρα μας.Αυτή τη στιγμή,το φορολογικό πλαίσιο δεν είναι το ιδεώδες για να δημιουργηθούν αντίστοιχες εταιρείες από συναδέλφους έλληνες.Το θέμα τις φορολογίας χρήζει προσοχής και νομοθετικής ρύθμισης.Είναι αδιανόητο να φορολογείται η εταιρεία και συγχρόνως να φορολογούνται και οι δικηγόροι ατομικά. Τέλος, πρέπει να επιτραπεί η συμμετοχή δικηγόρων-μελών διαφόρων δικηγορικών συλλόγων σε κάθε νομική εταιρεία αφού είναι αδιανόητο π.χ. να υπάρχει εταιρεία στον Πειραιά που να μην μπορεί να συνεργάζεται με δικηγόρους των Αθηνών και τανάπαλιν.
4) Πιστεύετε ότι τελικά η τελευταία ρύθμιση για την παράσταση δικηγόρων κατά τη σύναψη συμβολαίων είναι ικανοποιητική?
κ. Βενέτης: Δεν θα κρίνω αν είναι ή δεν είναι ικανοποιητική. Εγώ το κρίνω με βάση του αν είναι απαραίτητη ή όχι η παρουσία δικηγόρων στις διάφορες συναλλακτικές δικαιοπραξίες. Επειδή είναι πολυδαίδαλη πλέον η ζωή μας και η συναλλακτική πρακτική,η παρουσία δικηγόρων στις διάφορες συναλλαγές είναι απαραίτητη για την ασφάλεια των ίδιων των συναλλαγών. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η δημιουργία δικών ώστε να λειτουργεί απρόσκοπτα η συμβουλευτική δικηγορία. Και αν θέλετε και κάτι άλλο, εάν παρίστανται οι δικηγόροι σε όλες τις συναλλαγές, με μια προβλεπόμενη αμοιβή η οποία να είναι προσιτή, τότε είναι βέβαιο ότι δεν θα προσφεύγει ο κόσμος στα δικαστήρια ή θα περιοριστεί σημαντικά ο αριθμός των ενδιαφερομένων να προσφύγουν στα δικαστήρια ώστε να επιτευχθεί οικονομία στην λειτουργία και την απονομή της δικαιοσύνης.
5) Η διαπαραταξιακή συνεργασία έχει γίνει πράξη κατά τη διάρκεια της θητείας σας?
κ. Βενέτης: Όπως ασφαλώς γνωρίζετε,εγώ διανύω την 4η θητεία μου ως πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά και το επισημαίνω αυτό όχι για να περηφανευτώ ότι ο κ. Βενέτης έχει διατελέσει 4 φορές Πρόεδρος αλλά αποκλειστικά για να συνεχίσω λέγοντας ότι εγώ έχω συνηθίσει να εργάζομαι, να προσφέρω όλες τις υπηρεσίες και την κατανόηση που είναι δυνατόν στην πράξη. Έτσι, οι συνάδελφοι μου εκτιμούν αυτό το γεγονός και μου ζητούν με την προτίμηση τους να εργάζομαι ακόμα περισσότερο. Βεβαίως,καθιέρωσα από τη πρώτη στιγμή που με επέλεξαν οι συνάδελφοι να έχω την πόρτα μου ανοιχτή σε όλο τον κόσμο και να προσφέρω όποια ειδικότερη υπηρεσία μπορώ. Έτσι, για αυτό τουλάχιστον μπορώ να περηφανεύομαι, ότι δεν δέχομαι και δεν αναγνωρίζω κομματικές ταμπέλες. Για μένα όλοι οι δικηγόροι είναι το ίδιο, είναι οι αγωνιστές, είναι οι μαχητές, είναι εκείνοι που πρέπει να λειτουργούν και λιγότερο να επαγγέλλονται.
6) Έως σήμερα είστε ικανοποιημένος από τις ρυθμίσεις τις οποίες μπορέσατε να υλοποιήσετε?
κ. Βενέτης: Όχι, δεν μπορώ να πω ότι είμαι απόλυτα ικανοποιημένος και τούτο διότι διάφορες προτάσεις που υποβάλω τελικά δεν υλοποιούνται και θα σας πω ένα παράδειγμα. Ο χώρος που βρισκόμαστε είναι το δικαστικό μέγαρο το οποίο μόνο με δικαστικό μέγαρο δεν μοιάζει. Όταν κτιζόταν προοριζόταν για πολυκατοικία, εκ των ενόντων, η τότε κυβέρνηση επέλεξε αυτό το κτίριο και το έκανε δικαστικό μέγαρο που είναι ασφαλώς εντελώς ακατάλληλο και είναι ντροπή που οι υποθέσεις του Πειραιά, του μεγαλύτερου λιμανιού της Μεσογείου, με τις σημαντικές και μεγάλες ναυτιλιακές υποθέσεις, οι οποίες αφορούν όχι μόνο τον Πειραιά αλλά και τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο να εκδικάζονται σε αυτό το κτίριο. Έχουμε αγωνιστεί για να γίνει ένα αξιοπρεπές δικαστικό μέγαρο. Δεν παύουμε μέρα και νύχτα να υπενθυμίζουμε ότι είναι ακατάλληλο το κτίριο μας. Τελικά, έγινε μία επιτροπή, στην οποία συμμετείχαμε όλοι οι παράγοντες και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου δικαιοσύνης , όπου καταλήξαμε ότι ο καταλληλότερος χώρος βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αθηνών-Πειραιώς. Η μεταβίβαση όμως καθυστερεί πολύ διότι ο χώρος στον οποίο πρόκειται να μεταφερθούμε ανήκει στον κρατικό οργανισμό φαρμάκων που υπάγεται στο υπουργείο υγείας και πρέπει να πραγματοποιηθούν σχετικές ρυθμίσεις στο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Πιστεύω όμως, ότι χάρη των προσπαθειών που καταβάλλονται από τον γενικό γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου, των πειραιώτη δικηγόρο κ. Σ.Κοσμίδη και από τον προηγούμενο υπουργό δικαιοσύνης τον κ. Γιαννόπουλο που πράγματι ενδιαφέρθηκε για την εύρεση λύσης, αλλά και από τον σημερινό υπουργό δικαιοσύνης τον κ. Σταθόπουλο και τον γενικό γραμματέα τον κ. Ασημιάδη θα βρεθεί η λύση που θα οδηγήσει στη δημοπράτηση ώστε να γίνει το όνειρο πραγματικότητα για τον πειραιώτη εν γένει και όχι μοναχά για τον πειραιώτη συνλειτουργό της δικαιοσύνης, δηλαδή τον δικαστή, δικηγόρο, γραμματέα. Επίσης, έχουμε υποβάλλει προτάσεις για το πρόβλημα της υπερπληθώρας διορισμένων δικηγόρων.Σύμφωνα με τις προτάσεις μας η νομική σχολή θα πρέπει να καταρτίζει πραγματικούς νομικούς οι οποίοι στη συνέχεια πρέπει να περνούν από ένα στάδιο ουσιαστικής άσκησης.Αυτές οι εκκλήσεις μας δεν έχουν εισακουστεί από την πολιτεία με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουμε σήμερα μία πραγματικότητα όπου στη χώρα μας αντιστοιχεί ένας δικηγόρος ανά 300 πολίτες, όπου κάθε σόι έχει τον δικηγόρο του. Το γεγονός αυτό είναι απαράδεκτο, είμαστε σήμερα η πρώτη χώρα από πλευράς πληθωρισμού δικηγόρων στην Ευρώπη.Πιστεύω όμως ότι δεν πρέπει να χάνουμε την αισιοδοξία μας και ότι η πολιτεία θα λάβει τελικώς τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση του εν λόγω προβλήματος για το καλό άλλωστε της ίδιας της πολιτείας.
7) κ. Πρόεδρε, τελικά θα είστε υποψήφιος και κατά την επόμενη εκλογική αναμέτρηση?
κ. Βενέτης: Είναι κάτι το οποίο ακόμα δεν το έχω αποφασίσει. Βεβαίως, είναι νωρίς ακόμα και κατά συνέπεια θα σταθμίσω αν και κατά πόσο χρειάζεται να είμαι ξανά υποψήφιος δεδομένου ότι πρέπει κάποιος να γνωρίζει να αποχωρεί όταν πρέπει και όταν πλέον έχει προσφέρει ότι ήταν να προσφέρει. Εγώ για τον εαυτό μου νοιώθω ότι μπορώ να προσφέρω και να συνεχίσω να προσφέρω, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σίγουρα θα είμαι υποψήφιος. Πάντως, αισθάνομαι ακμαίος, δυνατός και πιστεύω μέσα μου ότι το να προσφέρεις χωρίς να προσμένεις είναι εκείνο που πρέπει να χαρακτηρίζει τον δημόσιο άνδρα.
Συμπληρωματικά σχόλια του κ. Βενέτη για το καθεστώς ασκούμενων δικηγόρων
Oι Δικηγορικοί Σύλλογοι Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης μετέχουν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα των δικηγόρων που λέγεται CCB (Ευρωπαϊκή Ένωση Δικηγόρων ή Ένωση των Ευρωπαϊκών Δικηγορικών Συλλόγων). Στην πρόσφατη συνεδρίαση η οποία έγινε στις Βρυξέλλες μεταξύ άλλων συζητήθηκε το θέμα της άσκησης των δικηγόρων.Πράγματι, διατυπώθηκαν απόψεις σύμφωνα με τις οποίες η άσκηση πρέπει να είναι ουσιαστική και μεγαλύτερης διάρκειας. Ο χρόνος άσκησης στην Ελλάδα σήμερα είναι 18 μήνες. Το διάστημα αυτό είναι πολύ μικρό. Αρκεί να λάβετε υπόψη σας ότι στη Σουηδία απαιτείται διάστημα 7 ετών, στην Αυστρία 5 ετών στη Σλοβενία, η οποία είναι παρατηρήτρια της CCB, απαιτούνται 4 έτη κ.λ.π. Στη χώρα μας λοιπόν ισχύει το μικρότερο διάστημα ασκήσεως, κάτι που φανερώνει ότι δεν παράγουμε δικηγόρους απόλυτα καταρτισμένους. Το σημειώνω αυτό χωρίς καμία αιχμή αλλά κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου αφού μόνο εάν προσφέρουμε υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών στον ευρωπαϊκό χώρο θα μπορέσουμε, και σίγουρα μπορούμε εμείς οι Έλληνες, να συναγωνιστούμε τους συναδέλφους μας των άλλων χωρών.
LawNet: Ευχαριστούμε πολύ κ. Πρόεδρε για την ευγενική παραχώρηση αυτής της συνέντευξης.