Ερώτηση: Είναι γνωστό ότι οι δικαστές δεν έχουν ωράριο, δεν έχουν αργίες, δεν έχουν γιορτές, δεν έχουν προνόμια που έχουν άλλοι εργαζόμενοι. Η εκλογή σας ως Πρόεδρος της Ε.Δ και Ε. κατά πόσο έχει επηρεάσει το ήδη βεβαρημένο πρόγραμμά σας;
Απάντηση: Χαίρομαι κατ’ αρχήν για τις αλήθειες που διατυπώνετε στην ερώτησή σας, οι οποίες αποδίδουν την πραγματικότητα και δυστυχώς δεν είναι γνωστές στο ευρύ κοινό. Ο δικαστής, στο όνομα μιας ιδέας, στερείται όσο λίγοι συνάνθρωποί μας, τις χαρές και τις απολαύσεις της ζωής . Δεν έχει χρόνο ούτε τα προβλήματά του να διατυπώσει, γιατί ο όγκος των δικογραφιών τον βαραίνει και το άγχος για την ορθή απονομή του δικαίου τον πιέζει. Σε όλο αυτό το βάρος πρόσθεσα, για τον εαυτό μου, μια ακόμη ευθύνη, να βοηθήσω δηλαδή, όσο μπορώ, να επιλυθούν, ορισμένα από τα πολλά προβλήματα που απασχολούν τον κλάδο, με προεξέχοντα το συνταξιοδοτικό και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Την ελπίδα ότι μπορεί και να αντέξω, τη στηρίζω στην αγάπη, την αμέριστη στήριξη και τις ευχές των συναδέλφων μου και του νομικού κόσμου γενικότερα, (τους ευχαριστώ όλους γι΄αυτό). Τη στηρίζω επίσης και στη συμπαράσταση της οικογένειάς μου που επωμίζεται εξ ολοκλήρου τις λοιπές υποχρεώσεις.
Ερώτηση: Ως Πρόεδρος της ΄Ένωσης της Ε.Δ και Ε, ποιες είναι οι βασικές σας προτεραιότητες;
Απάντηση: Η αναβάθμιση της δικαιοσύνης για τον πολίτη και το δικαστή. Τον πολίτη που πρέπει να αισθάνεται ότι με την προσφυγή του στη δικαιοσύνη θα βρει δικαίωση και λύτρωση, όταν αδικείται. Το δικαστή που πολλές φορές βάλλεται αναίτια και παραμένει ανυπεράσπιστος από καλόπιστους–απληροφόρητους ή και κακόπιστους απλούς πολίτες και κρατούντες.
Ερώτηση: Ποιος είναι ο ρόλος που έχει επιφυλάξει η πολιτεία στην Ε.Δ και Ε.;
Απάντηση: Ήδη κατοχυρώθηκε και Συνταγματικά (άρθρο 89 παρ. 5 του Συντάγματος) το δικαίωμα στους δικαστικούς λειτουργούς να συμμετέχουν ως μέλη σε δικαστικές ενώσεις που θα έχουν σκοπό την προάσπιση των θεσμικών και υπηρεσιακών τους θέσεων. Για τη θεσμοθέτηση του δικαιώματος αυτού πολλοί αγώνες προηγήθηκαν από πολλούς έγκριτους και μαχητικούς δικαστές, που κινήθηκαν μόνο από ιδεαλισμό και ανιδιοτέλεια.
Ερώτηση: Ο συνδικαλισμός των δικαστών συχνά αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. Μπορείτε να μου πείτε πως συνδυάζεται η έννοια της δικαιοσύνης με τη δράση του συνδικαλιστή;
Απάντηση: Ο συνδικαλισμός και η συνδικαλιστική δράση γενικότερα έχουν παρεξηγηθεί ως έννοιες, όχι για την αποστολή και την αναγκαιότητά τους, αλλά εξ΄ αιτίας της συμπεριφοράς ορισμένων από τους εκπροσώπους του, τους κακώς εννοούμενους εργατοπατέρες. Ο υγιής συνδικαλισμός και αναγκαίος είναι αλλά και χρήσιμος. Αναγκαίος για να υπάρχει δυνατότητα συγκέντρωσης και ιεράρχησης των προβλημάτων που απασχολούν κάθε επί μέρους κλάδο εργαζομένων στο δημόσιο ή και τον ιδιωτικό τομέα και χρήσιμος και για όσους έχουν την ευθύνη της διαχείρισης και επίλυσης των προβλημάτων (κυβερνώντες ), αφού τους μεταφέρονται υπεύθυνα και τους επισημαίνονται, από εκείνους που γνωρίζουν, τα προβλήματα που χρήζουν επίλυσης και διευθέτησης. Με την έννοια αυτή δεν είναι ασυμβίβαστος ο ρόλος του δικαστή με τον συνδικαλισμό, αφού και οι δικαστές έχουν πολλά προβλήματα που σχετίζονται με τις συνθήκες εργασίας, την υπηρεσιακή τους εξέλιξη και τη θέση τους στην πολιτεία ως τρίτης πολιτειακής λειτουργίας, αρκεί η δράση τους να μην εστιάζεται σε καθαρά συντεχνιακά επίπεδα και επιδιώξεις.
Ερώτηση: Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο ΄Έλληνας δικαστής και ποια η θέση του δίπλα στους ευρωπαίους συναδέλφους του;
Απάντηση: Η υπερβολική πολυνομία, η παντελής έλλειψη κωδικοποίησης της νομοθεσίας και η συσσώρευση μεγάλου αριθμού υποθέσεων. Για τα δύο πρώτα ευθύνη βαρύνει την πολιτεία, η οποία θα πρέπει να συστήσει επιτροπές που θα αναλάβουν την κωδικοποίηση των νομοθετημάτων, για το τρίτο τον ΄Έλληνα πολίτη που από ιδιοσυγκρασία είναι φιλόδικος. Στη δημιουργία δικών συντείνει ο υπεπληθωρισμός των δικηγόρων καθώς και οι δαιδαλώδεις, σε ορισμένες περιπτώσεις, δικονομικές διατάξεις. Αν είχε αξιοποιηθεί στην έκταση που επιβάλλεται, η εξωδικαστική επίλυση των διαφορών, τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν βελτιωθεί σημαντικά για όλους τους παράγοντες της δίκης. Πιστεύω ότι είναι θέμα χρόνου και κατάλληλης διαφώτισης των πολιτών. Θα πρέπει δηλαδή να γίνει κατανοητό ότι πρέπει να εξαντλούνται τα όρια της συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς και όταν αυτή αποτύχει, τότε να επιλαμβάνεται το δικαστήριο. Θα πρέπει, επίσης, να γίνει κατανοητό ότι και στο στάδιο των διαπραγματεύσεων για το συμβιβασμό, είναι πολύτιμη η συνεισφορά του συνηγόρου και θα πρέπει να αμείβεται, ωσάν να παρίστατο στη δίκη. Οι ευρωπαίοι συνάδελφοί μας αλλά και άλλοι δικαστές που είχα την ευκαιρία να συναντήσω στην Κύπρο και την Αμερική, μένουν έκπληκτοι όταν ακούν τους αριθμούς που προσδιορίζονται και εκδικάζονται σε ένα πινάκιο πολιτικού ή ποινικού δικαστηρίου στη χώρα μας. Μόνη ικανοποίηση που μένει είναι η εκδήλωση του θαυμασμού, όταν ξεπεραστεί το αρχικό αίσθημα της δυσπιστίας, αφού ο αριθμός των υποθέσεων που φθάνει και εκδικάζεται στα δικαστήρια σε εμάς είναι αδιανόητος γι΄αυτούς. Θα πρέπει όμως να προσθέσω, ότι παρά το φόρτο εργασίας οι έλληνες δικαστές στέκονται σε πολύ υψηλό επίπεδο γνώσεων, κατάρτισης και αντίληψης και παρακαλώ να μη θεωρηθεί εγωιστικό. Απόδειξη αποτελεί το ότι οι έλληνες δικαστές πρωτεύουν στο εξωτερικό, όταν βρίσκονται με άδειες εκπαιδευτικές, αλλά και το ότι απολαμβάνουν σεβασμού για απόψεις και τις θέσεις που αναπτύσσουν στα ευρωπαϊκά φόρα.
Ερώτηση: ΄Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της δικαιοσύνης στη χώρα μας είναι η βραδύτητα στην απονομή της, που πολλές φορές φθάνει στα όρια της αρνησιδικίας. Πιστεύετε ότι ο πρόσφατος νόμος για δίκες « εξπρές » λύνει το πρόβλημα;
Απάντηση: Ο νόμος 2915/2001 για την επιτάχυνση της τακτικής διαδικασίας ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων, κινείται κατ΄ αρχήν προς τη σωστή κατεύθυνση.΄Όμως μόνες οι διατάξεις, όπως είναι φυσικό, δεν είναι ικανές να επιλύσουν το υπαρκτό πράγματι πρόβλημα της καθυστέρησης στην απονομή της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης. Εκτός από την υλικοτεχνική υποδομή, που ως ένα σημείο έχει εξασφαλιστεί για τα περισσότερα δικαστήρια της χώρας, απαιτείται και επιβάλλεται η λελογισμένη αύξηση των οργανικών θέσεων των δικαστών σε όλους τους βαθμούς, αλλά κυρίως στον πρώτο και το δεύτερο βαθμό δικαιοδοσίας. Αν η υπεύθυνη πολιτική ηγεσία δεν κινηθεί και προς αυτή την κατεύθυνση, θα υπάρξει κίνδυνος να επανέλθομε στο ίδιο αποτέλεσμα καθυστέρησης, με τον προσδιορισμό υποθέσεων σε μακρινές δικάσιμους Μια τέτοια όμως αποτυχία του τελευταίου νόμου δεν είναι επιτρεπτή. Επιβάλλεται επομένως όλοι οι παράγοντες της δίκης, δικαστές, δικηγόροι και δικαστικοί υπάλληλοι, αλλά και οι κυβερνώντες, να εργαστούμε προς την κατεύθυνση της επιτυχίας τού νόμου. Η προστασία για τον πολίτη κρίνεται επαρκής όταν η δικαιοσύνη που απονέμεται είναι ορθή αλλά κι οι αποφάσεις εκδίδονται σε σύντομο χρόνο. Διορθωτικές παρεμβάσεις μπορούν να γίνουν στην πορεία αλλά ο νόμος πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται.
Ερώτηση: Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε στην απόφαση να γίνετε δικαστής; Ήταν όνειρο ζωής ή κάτι που προέκυψε στην πορεία;
Απάντηση: Το πρώτο. Πιστεύω ότι αν λείψει ο ιδεαλισμός και το όνειρο από το δικαστή, τα περιθώρια να μπορέσει να αντεπεξέλθει στα βαριά του καθήκοντα, να καταξιωθεί στη συνείδηση των πολιτών, αλλά να έχει και τη δική του συνείδηση ήσυχη, είναι πολύ περιορισμένα, ως ανύπαρκτα.