Ίσως η ιδανικότερη χρονική συγκυρία, για τον προγραμματισμό μέτρων βελτίωσης και αναβάθμισης του πλαισίου λειτουργίας της Δικαιοσύνης, είναι η έναρξη της νέας δεκαετίας, της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα, η οποία μόλις ξεκίνησε.
Ειδικά στο χώρο της Δικαιοσύνης, ο οποίος θεσμικά καθορίζει το πλαίσιο λειτουργίας του κράτους δικαίου και της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών του, η συνθήκη της δέσμευσης και του σχεδιασμού είναι επιτακτική. Τα δέκα μέτρα και οι προτάσεις πλαίσιο οι οποίες ακολουθούν δεν αποτελούν τη λύση όλων των προβλημάτων της δικαιοσύνης, δεν προκαλούν καμία ουσιαστική οικονομική επιβάρυνση και μοναδική προϋπόθεση για την εφαρμογή τους είναι η βούληση της φυσικής, πολιτικής και συνδικαλιστικής ηγεσίας του χώρου.
Οι σχετικές προτάσεις συνιστούν κάλυψη στοιχειωδών ελλείψεων, οι οποίες, κατά τη γνώμης μας, θα έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί εδώ και δεκαετίες.
[1] Ανάρτηση σε όλα τα Δικαστήρια αναλυτικών καταστάσεων με στοιχεία: ετήσιου προϋπολογισμού/υπηρεσία, αριθμού υπηρετούντων δικαστικών λειτουργών, αριθμού υποθέσεων, αριθμού εργαζομένων καθώς και στατιστικών στοιχείων, ώστε να ενημερώνεται ο πολίτης για την λειτουργία και για το κόστος της δικαιοσύνης.
[2] Δημοσίευση στατιστικών στοιχείων για τους νεοδιορισθέντες, παραιτηθέντες και παυθέντες: δικαστικούς λειτουργούς, δικηγόρους, δικ. επιμελητές και συμβολαιογράφους, ανά Εφετειακή Περιφέρεια. Αντίστοιχα, δημοσίευση της «δύναμης» [αριθμός μελών] των ανά εφετειακή περιφέρεια συλλόγων, ανά έτος.
[3] Δημοσίευση στατιστικών στοιχείων από τη λειτουργία των Πειθαρχικών οργάνων της Δικαιοσύνης, ήτοι όλων των Συλλόγων και Ενώσεων.
[4] Προγραμματισμός και δημοσίευση του νομοθετικού έργου του υπουργείου Δικαιοσύνης, για την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου των πολιτών και των επαγγελματιών, ανά δύο [2] έτη.
[5] Σύνταξη Κώδικα Δεοντολογίας για τα προσωπικά δεδομένα [ΓΚΠΔ – GDPR], για όλους τους υπηρετούντες τη Δικαιοσύνη, ο οποίος θα εφαρμοστεί με ευθύνη του Υπουργείου Δικαιοσύνης, τόσο από τα ΝΠ όσο και από τα ΦΠ του χώρου. Σχετική ανάρτηση 1, Σχετική ανάρτηση 2
[6] Δημοσίευση κατάστασης στατιστικών στοιχείων για τους αυτεπαγγέλτως διορισθέντες δικηγόρους ανά μήνα και ανά Εφετειακή περιφέρεια, συμπληρωμένη με τα ποσά των σχετικών δαπανών.
[7] Κατ’ έτος δημοσίευση των βιογραφικών όλων των Προϊσταμένων των Δικαστηρίων της χώρας [ανωτάτων και ανωτέρων].
[8] Δημοσίευση ανά μήνα και ανά Εφετειακή περιφέρεια, στατιστικών στοιχείων για τις διαμεσολαβήσεις οι οποίες έλαβαν χώρα.
[9] Τηλεοπτική κάλυψη όλων των δικών οι οποίες παρουσιάζουν δημόσιο ενδιαφέρον.
[10] Δημιουργία «Ψηφιακού Φακέλου» για όλους τους νέους δικαστικούς λειτουργούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους και δικαστικούς επιμελητές. Σε αυτόν θα περιλαμβάνεται η ατομική ψηφιακή υπογραφή καθώς και ψηφιακό υλικό (α) ενημέρωσης για τις υφιστάμενες υποδομές, έργα και υπηρεσίες της ψηφιακής δικαιοσύνης (β) εκπαίδευσης για την λειτουργία και αξιοποίηση των υφισταμένων ψηφιακών υποδομών του υπουργείου Δικαιοσύνης.
Εκ των ανωτέρω είναι προφανές ότι δεν υφίσταται ουσιαστική οικονομική επιβάρυνση, ούτε του υπουργείου Δικαιοσύνης ούτε και των εμπλεκομένων φορέων. Ο βαθμός δυσκολίας για την υλοποίηση και την εφαρμογή τους αφορά αποκλειστικά στην αποδοχή και στη θεμελίωση κανόνων και διαδικασιών που θα υπηρετούν τη διαφάνεια και την αναβάθμιση, ανεξάρτητα από τις επιλογές των πολιτικών και των συνδικαλιστικών ηγεσιών.
Βεβαίως, είναι σαφές ότι οι ως άνω προτάσεις δεν αποτελούν τη λύση σε όλα τα προβλήματα της Δικαιοσύνης. Είναι όμως σημαντικές στην κατεύθυνση της διαφάνειας και της οργάνωσης και μάλιστα με ασήμαντο κόστος. Εκ του ασήμαντου δε βαθμού δυσκολίας, για την άμεση εφαρμογή τους, το ερώτημα παραμένει, γιατί δεν έχουν υλοποιηθεί έως σήμερα ?