ΕΕ: Συμφωνία για τις υπηρεσίες πληρωμών Ι Περισσότερη προστασία από τη διαδικτυακή απάτη και τις κρυφές χρεώσεις

Τι προβλέπει η συμφωνία για το σύστημα πληρωμών της ΕΕ

Το Payment Services Regulation (PSR) και η Third Payment Services Directive (PSD3) συμφωνήθηκαν σήμερα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο+2Agenparl+2
Ο κανονισμός αποσκοπεί στη ρύθμιση των υπηρεσιών πληρωμών και στην ενίσχυση της πρόληψης απάτης σε όλη την Ε.Ε. Η ρύθμιση εφαρμόζεται σε υπηρεσίες που παρέχονται από τράπεζες, ταχυδρομικά giro και ιδρύματα πληρωμών, καθώς και από τεχνικούς παρόχους υποστήριξης, και, σε ορισμένες περιπτώσεις, παρόχους ηλεκτρονικών επικοινωνιών και διαδικτυακές πλατφόρμες. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Η οδηγία αποσκοπεί στη διασφάλιση του δικαίου ανταγωνισμού μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών (PSPs), στην εξασφάλιση επαρκούς εποπτείας και αδειοδότησης, καθώς και στη βελτίωση της πρόσβασης σε μετρητά, ειδικά σε απομακρυσμένες περιοχές. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Προστασία των πελατών από την απάτη

• Αν ένας πάροχος (PSP) δεν εφαρμόσει κατάλληλα μέτρα πρόληψης απάτης, θα ευθύνεται για τις ζημίες των πελατών. Οι PSP πρέπει να ελέγχουν ότι το όνομα και ο μοναδικός αναγνωριστικός κωδικός του δικαιούχου συμφωνούν — σε περίπτωση ασυμφωνίας, πρέπει να απορρίπτουν την εντολή πληρωμής και να ενημερώνουν τον πληρωτή. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Πρέπει να γίνεται ισχυρή ταυτοποίηση πελάτη (strong customer authentication) και αξιολόγηση κινδύνου. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Οι PSP θα πρέπει να προσφέρουν δυνατότητες περιορισμού δαπανών και δυνατότητα μπλοκαρίσματος για μείωση κινδύνου απάτης. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Εάν μια συναλλαγή είναι «απατεωνική» — είτε γιατί κάποιος αλλοίωσε ή ξεκίνησε συναλλαγή, είτε γιατί ένας απατεώνας εξαπάτησε τον πελάτη υποδυόμενος υπάλληλο PSP — η συναλλαγή θεωρείται μη εξουσιοδοτημένη και ο PSP ευθύνεται για την πλήρη επιστροφή του ποσού. Ο λήπτης PSP υποχρεούται να «παγώσει» οποιαδήποτε ύποπτη συναλλαγή. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Για απάτες «μεταμφίεσης» (π.χ. scammer που παρουσιάζεται ως υπάλληλος PSP και πείθει πελάτη να εγκρίνει πληρωμή), ο PSP πρέπει να επιστρέψει ολόκληρο το ποσό — υπό τον όρο ότι ο πελάτης το καταγγείλει στην αστυνομία και ενημερώσει τον πάροχό του. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Διαδικτυακές πλατφόρμες θα είναι υπεύθυνες απέναντι στους PSP που έχουν αποζημιώσει πελάτες, αν πληροφορηθούν για απατητικό περιεχόμενο στην πλατφόρμα τους και δεν το αφαιρέσουν — σε συνέχεια των ρυθμίσεων του Digital Services Act (DSA). Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο+1

• Οι διαφημιστές χρηματοοικονομικών υπηρεσιών θα πρέπει να αποδεικνύουν σε μεγάλες πλατφόρμες και μηχανές αναζήτησης ότι έχουν νόμιμη άδεια (ή είναι νομικά εξαιρούμενοι) να προσφέρουν τις υπηρεσίες στην αντίστοιχη χώρα — ή ότι διαφημίζουν για λογαριασμό κάποιου εξουσιοδοτημένου φορέα. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Οι χρήστες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ανθρώπινη υποστήριξη πελατών (όχι μόνο chatbots), και δημόσιοι πόροι θα πρέπει να διατεθούν για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με την αποφυγή απάτης. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Διαφάνεια των χρεώσεων

• Οι πελάτες πρέπει να πληροφορούνται επαρκώς για όλες τις χρεώσεις πριν από την εκτέλεση πληρωμής — π.χ. χρεώσεις για μετατροπή νομίσματος ή σταθερές χρεώσεις για ανάληψη μετρητών από ΑΤΜ, ανεξαρτήτως ποιος λειτουργεί τα ΑΤΜ. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Βελτίωση πρόσβασης σε μετρητά

• Για να εξασφαλιστεί καλύτερη πρόσβαση σε μετρητά, ειδικά σε απομακρυσμένες ή αγροτικές περιοχές, καταστήματα λιανικής θα μπορούν να παρέχουν ανάληψη μετρητών ύψους μέχρι 150 €, με ελάχιστο 100 €, χωρίς την ανάγκη αγοράς προϊόντος. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ενίσχυση του ανταγωνισμού και «open banking»

• Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν στη μείωση των εμποδίων για παρόχους «open banking» (υπηρεσίες ενημέρωσης λογαριασμών και έναρξης πληρωμών) · και στην απαγόρευση διακρίσεων από παρόχους λογαριασμών (ASPSP — συνήθως τράπεζες). Οι εξουσιοδοτημένοι πάροχοι open banking πρέπει να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα λογαριασμών πληρωμών. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Οι χρήστες θα έχουν στη διάθεσή τους ένα «dashboard» για παρακολούθηση και διαχείριση των αδειών που έχουν δώσει για πρόσβαση στα δεδομένα τους. Τράπεζες υποχρεούνται να παρέχουν πρόσβαση σε λογαριασμούς χωρίς διακρίσεις. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Κατασκευαστές κινητών συσκευών και πάροχοι ηλεκτρονικών υπηρεσιών πρέπει να επιτρέπουν σε παρόχους front-end (όπως apps ή διεπαφές χρήστη) να αποθηκεύουν και να μεταφέρουν δεδομένα απαραίτητα για την επεξεργασία πληρωμών, υπό όρους δίκαιης, λογικής και μη διακριτικής μεταχείρισης. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Απλοποιημένη αδειοδότηση & χρηματοοικονομική συμμόρφωση

• Η διαδικασία αδειοδότησης για ιδρύματα πληρωμών απλοποιείται, αλλά θα υπόκειται σε αυστηρές προϋποθέσεις: κεφαλαιακές απαιτήσεις ανάλογες του κινδύνου, αξιόπιστες προβλέψεις προϋπολογισμού, και εναρμόνιση χρονοδιαγραμμάτων. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

• Για παρόχους που είναι ήδη εξουσιοδοτημένοι (π.χ. πάροχοι κρυπτο-χρημάτων υπό ειδική ρύθμιση), προτείνεται πιο ρευστή διαδικασία, υπό τον όρο ότι τηρούν επαρκή ελέγχους κινδύνου και περιορίζουν τις υπηρεσίες που προσφέρουν όπως δηλώθηκε στην αίτηση. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ταχεία επίλυση διαφορών

• Οι διαπραγματευτές επέμειναν ότι όλοι οι πάροχοι πληρωμών πρέπει να συμμετέχουν σε διαδικασίες εναλλακτικής επίλυσης διαφορών (όταν ο καταναλωτής το επιλέγει).

  Σχόλια από τους εισηγητές

  • Ο εισηγητής για τον Κανονισμό είπε:

  «Οι καταναλωτές θα ωφεληθούν από νέους εναρμονισμένους κανόνες στον κανονισμό υπηρεσιών πληρωμών. Υποχρεωτικά μέτρα πρόληψης απάτης θα εφαρμοστούν και θα οδηγήσουν σε λιγότερες απάτες πληρωμών. Οι τράπεζες θα πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερο μέρος του βάρους αν δεν κάνουν το δικό τους». Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

  • Ο εισηγητής για την Οδηγία δήλωσε:

  «Η σημερινή συμφωνία είναι ένα σημαντικό βήμα προς μια πιο ανοιχτή και ανθεκτική ενιαία αγορά πληρωμών. Με την αναβάθμιση των παλαιών κανόνων, διασφαλίζουμε ότι η Ευρώπη παραμένει ανταγωνιστική σε έναν ταχέως εξελισσόμενο χρηματοοικονομικό τομέα.» Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
  «Με τη σημερινή συμφωνία, εξασφαλίσαμε καλύτερη πρόσβαση σε μετρητά για τους πολίτες σε όλη την Ευρώπη. Εκτός από τα ΑΤΜ, οι άνθρωποι θα μπορούν τώρα να κάνουν ανάληψη μετρητών σε κατάστημα χωρίς να χρειάζεται να αγοράσουν κάτι, διατηρώντας το μετρητό ως πραγματική και βολική επιλογή πληρωμής.» Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

  Επόμενα βήματα

  Η συμφωνία πρέπει να εγκριθεί τυπικά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προτού τεθεί σε ισχύ. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο