ΣτΕ Ολ. 2319/2025
Πρόεδρος: Ε. Νίκα, Πρόεδρος
Εισηγήτρια: Κ. Φιλοπούλου, Σύμβουλος Επικρατείας
Με την 2319/2025 απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας ερμηνεύθηκαν, το πρώτον, οι διατάξεις του άρθρου 47 παρ. 1 περίπτ. β του ν. 4141/2013 (Α΄81), δημοσιευθέντος τον Απρίλιο του έτους 2013, με τις οποίες προβλέφθηκε η περικοπή των δαπανών της μεταφοράς μαθητών, που είχε πραγματοποιηθεί από τις Περιφέρειες, ειδικώς κατά το σχολικό έτος 2011–2012, κατά ποσοστό τουλάχιστον 10% επί των αντίστοιχων δαπανών του προηγούμενου σχολικού έτους, καθώς και ο συμψηφισμός ποσών που τυχόν είχαν καταβληθεί επιπλέον, με οφειλόμενες καταβολές προς τους ίδιους δικαιούχους. Κρίθηκε ότι, όπως προκύπτει από τη γραμματική διατύπωση των διατάξεων αυτών, αλλά και υπό το φως της συνταγματικής αρχής της ασφάλειας δικαίου, ειδικότερη εκδήλωση της οποίας αποτελεί η αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης του διοικουμένου, η προβλεπόμενη μείωση του συμβατικού ανταλλάγματος έχει εφαρμογή στις εφεξής – από της δημοσιεύσεως του νόμου- πραγματοποιούμενες πληρωμές και δεν αφορά ήδη καταβληθέντα συμβατικά ανταλλάγματα, περίπτωση για την οποία ο νόμος προέβλεψε τον συμψηφισμό των καθ’ υπέρβαση των θεσπιζόμενων ποσοτικών ορίων καταβληθέντων με οφειλόμενα εισέτι ποσά. Διατυπώθηκε μειοψηφία.
Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένου ότι, όπως δεν αμφισβητήθηκε, η επιβληθείσα περικοπή και η καταβολή του μειωμένου συμβατικού ανταλλάγματος εχώρησαν πριν από την δημοσίευση του ν. 4141/2013, δεν ήταν εφαρμοστέες οι διατάξεις του άρθρου 47 παρ. 1 περίπτ. β του ν. 4141/2013 και η αντίθετη κρίση του δικάσαντος διοικητικού εφετείου δεν είναι νόμιμη. Το Δικαστήριο έκρινε, μάλιστα, ότι ναι μεν θα ήταν επιτρεπτή η μείωση της συμβατικής αμοιβής εάν είχε υπάρξει συμφωνία των μερών, τέτοια, όμως, συμφωνία δεν συνιστά η έκδοση πιστωτικών τιμολογίων κατόπιν της αρνήσεως της αντισυμβαλλόμενης Περιφέρειας να προβεί άλλως σε εξόφληση του συμβατικώς οφειλομένου τιμήματος, διότι η εν λόγω άρνηση, ανεξαρτήτως εάν έχει την έννοια του διοικητικού εξαναγκασμού, δεν συνιστά πάντως, κατά τα συναλλακτικά ήθη, ελεύθερη, κατόπιν διαπραγματεύσεων, σύμπτωση των βουλήσεων των δύο μερών.
Διατυπώθηκε μειοψηφία.
Κατόπιν των ανωτέρω, έγινε δεκτή η αίτηση αναιρέσεως, ασκηθείσα μετά την απόρριψη από το Διοικητικό Εφετείο της αγωγής της ήδη αναιρεσείουσας εταιρείας, με την οποία είχε ζητήσει την καταβολή ποσών, τα οποία αντιστοιχούσαν στη μείωση του συμβατικού της ανταλλάγματος για το παρασχεθέν εκ μέρους της, δυνάμει διαδοχικών συμβάσεων με την αναιρεσίβλητη Περιφέρεια, έργο της μεταφοράς μαθητών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά το σχολικό έτος 2011-2012, και παραπέμφθηκε η υπόθεση το Διοικητικό Εφετείο για νέα νόμιμη κρίση.
