Χαλκοκονδύλη 17, 104 32 Αθήνα Τηλ: 2131306768-69 Φαξ: 2131306836
Αθήνα, 3 Απριλίου 2020 – Αριθ. Πρωτ. Γρ.Συν.43
ΠΡΟΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
α. – Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων
κα Νίκη Κεραμέως
Ανδρέα Παπανδρέου 37, 15122 Μαρούσι
β.- Υφυπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων
κ. Βασίλειο Διγαλάκη
Ανδρέα Παπανδρέου 37, 15122 Μαρούσι
Κοινοποίηση:
Γενικό Γραμματέα Ανώτατης Εκπαίδευσης κ. Απ. Δημητρόπουλο
ΘΕΜΑ: Μέτρα πρόληψης της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19 στις φοιτητικές εστίες των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
Αξιότιμοι κ.κ. Υπουργοί,
Ο Συνήγορος του Πολίτη, στο πλαίσιο τόσο της γενικής αρμοδιότητάς του κατά το άρθρο 103§9 του Συντάγματος και τον ν. 3094/2003, όσο και των ειδικών αρμοδιοτήτων του, παρακολουθεί τα μέτρα που λαμβάνει η πολιτεία για τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας από την πανδημία του κορονοϊού COVID-19. Στο πλαίσιο αυτό, ο Συνήγορος του Πολίτη έχει ήδη απευθύνει προτάσεις και συστάσεις σε σειρά υπουργείων, με στόχο να συμβάλει στη μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα των μέτρων προστασίας του γενικού πληθυσμού, αλλά και τη στάθμιση των αναγκών και ιδιαιτεροτήτων επιμέρους πληθυσμιακών ομάδων.
Ο Συνήγορος του Πολίτη έλαβε γνώση, τόσο από δημοσιεύματα του τύπου αλλά και κατόπιν εξέτασης σχετικών αναφορών που υπεβλήθησαν στην Αρχή, των δυσχερειών που αντιμετωπίζει μερίδα φοιτητών αναφορικά με την εφαρμογή του μέτρου εκκένωσης των φοιτητικών εστιών. Ειδικότερα, με την υπ’ αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 20021/21-03-2020 Κοινή Υπουργική Απόφαση Β 956) επιβλήθηκε, για προληπτικούς λόγους δημόσιας υγείας, η
προσωρινή απαγόρευση της λειτουργίας των εστιών των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της ημεδαπής, ενώ με την υπ’ αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ. 20035/22-03-2020 ΚΥΑ Β 987) επεβλήθη ήδη το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας των τουριστικών καταλυμάτων. Με εγκύκλιες οδηγίες που εξέδωσε στη συνέχεια το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων αριθμ. πρωτ. 119/23.3.2020), κλήθηκαν οι διοικήσεις των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων να ενημερώσουν τους φοιτητές που διέμεναν είτε σε εστίες είτε σε ξενοδοχειακές μονάδες για την υποχρέωσή τους να εκκενώσουν τα δωμάτιά τους. Εξαίρεση από το ανωτέρω μέτρο προβλέφθηκε μόνο για τις περιπτώσεις φοιτητών ορφανών από τους δυο γονείς που δεν διαθέτουν στην κυριότητά τους κατοικία εντός της επικράτειας ή συγγενικό πρόσωπο στο οποίο θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν προσωρινά, καθώς και για τους αλλοδαπούς/αλλογενείς φοιτητές ή επισκέπτες των Α.Ε.Ι. που βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια στο πλαίσιο ευρωπαϊκών και διεθνών προγραμμάτων.
Στις αναφορές που υπεβλήθησαν, ωστόσο, στην Αρχή μας, αναδεικνύονται περιπτώσεις φοιτητών οι οποίοι, μολονότι δεν υπάγονται στις ως άνω προβλεπόμενες εξαιρέσεις, είτε αδυνατούν να επιστρέψουν στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους είτε η μετακίνησή τους θέτει σε κίνδυνο την υγεία των οικείων τους καθώς και τη συνέχιση των σπουδών τους. Ενδεικτικά, αναφέρονται περιπτώσεις φοιτητών που διαβιούν σε απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές με υπερήλικους γονείς ή γονείς με χρόνια νοσήματα, καθώς και περιπτώσεις φοιτητών που οι γονείς τους διαβιούν σε οικήματα με ανεπαρκή χώρο στέγασης της οικογένειας, ιδίως σε συνθήκες περιορισμού κυκλοφορίας και κοινωνικής απομόνωσης. Πρόσθετα, αναδεικνύεται το ζήτημα των δυσχερειών ως προς τη συνέχιση των σπουδών των μετακινούμενων φοιτητών, αφού ορισμένοι εξ αυτών δεν διαθέτουν στις γονικές εστίες τους τα μέσα για την υπαγωγή τους στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Ακόμη, σημαντική είναι και η οικονομική διάσταση της εκκένωσης των εστιών, καθώς οι εργαζόμενοι φοιτητές θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν την εργασία τους στον τόπο σπουδών τους, με συνέπειες όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για τις τοπικές κοινωνίες, αφού αρκετοί εργάζονται σε θέσεις εργασίας αιχμής κατά την τρέχουσα υγειονομική κρίση π.χ. σούπερ μάρκετ, ταχυμεταφορές, πρατήρια καυσίμων, κ.ο.κ.). Τέλος, έχει υποστηριχθεί δημόσια η άποψη, ότι η μαζική μετακίνηση νεανικού πληθυσμού από τα αστικά κέντρα προς την επαρχία εγκυμονεί και από υγειονομικής άποψης κινδύνους ως προς την περαιτέρω διασπορά της νόσου.
Ο Συνήγορος του Πολίτη θέτει σε γνώση σας τους ανωτέρω προβληματισμούς προκειμένου να ληφθούν υπόψη σας κατά την εξειδίκευση του μέτρου αναστολής λειτουργίας των φοιτητικών εστιών και να ληφθεί μέριμνα για τις περιπτώσεις εκείνες των φοιτητών ως προς τους οποίους η εφαρμογή του μέτρου εκκένωσης αποβαίνει δυσανάλογα επαχθής. Ο Συνήγορος του Πολίτη θα συνεχίσει να παρακολουθεί αδιάλειπτα την εξέλιξη της εξαιρετικής κατάστασης που βιώνουν οι πολίτες της χώρας και να σας υποβάλλει τις προτάσεις του προς ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των μέτρων, αλλά και προς διασφάλιση της, πάντοτε αναγκαίας, κοινωνικής συνοχής.
Με εκτίμηση,
Ανδρέας Ι. Ποττάκης
Συνήγορος του Πολίτη
