Ο Σύνδεσμος Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τα κράτη μέλη της υπέγραψαν τη συνολική συμφωνία αεροπορικών μεταφορών («CATA») μεταξύ των κρατών μελών του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της κατά την 28η σύνοδο των Υπουργών Μεταφορών του ASEAN στις 17 Οκτωβρίου 2022, στο Μπαλί της Ινδονησίας.
Η CATA είναι η πρώτη στον κόσμο συμφωνία αερομεταφορών μεταξύ ενώσεων κρατών και αντικατοπτρίζει τον πλέον πρόσφατο σχεδιασμό πολιτικής όσον αφορά τη ρύθμιση των αεροπορικών μεταφορών. Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ξεκίνησαν το 2016 και ολοκληρώθηκαν στις 2 Ιουνίου 2021 κατά την έκτακτη συνεδρίαση ανώτερων αξιωματούχων ASEAN-ΕΕ του τομέα των μεταφορών. Ακολούθησε νομική εξέταση και μετάφραση του κειμένου ενόψει της υπογραφής.
Η συμφωνία θα προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες στις αεροπορικές εταιρείες του ASEAN και της ΕΕ να εκτελούν μεταφορές επιβατών και φορτίου μεταξύ των δύο περιοχών και πέραν αυτών, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση της ανάκαμψης της αεροπορικής συνδεσιμότητας μεταξύ των δύο περιοχών μετά την πανδημία COVID-19. Οι επιβάτες μπορούν να προσβλέπουν σε περισσότερους προορισμούς, συχνότερες πτήσεις και περισσότερες ταξιδιωτικές επιλογές μεταξύ Νοτιοανατολικής Ασίας και Ευρώπης.
Στο πλαίσιο της CATA, οι αεροπορικές εταιρείες του ASEAN και της ΕΕ θα μπορούν να εκτελούν όσες μεταφορές επιλέξουν μεταξύ των δύο περιοχών. Επιπλέον, οι αεροπορικές εταιρείες κάθε χώρας της μίας ένωσης κρατών θα μπορούν να εκτελούν εβδομαδιαίως έως 14 πτήσεις για τη μεταφορά επιβατών και οποιονδήποτε αριθμό πτήσεων για τη μεταφορά φορτίου προς κάθε χώρα της άλλης ένωσης κρατών με δικαιώματα μεταφοράς πέμπτης ελευθερίας, μέσω οποιασδήποτε τρίτης χώρας ή πέραν αυτής, προς οποιαδήποτε τρίτη χώρα.
Η CATA αποτελεί βάση για στενότερη συνεργασία μεταξύ ASEAN και ΕΕ σε τομείς όπως η ασφάλεια της αεροπορίας, η διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας, η προστασία των καταναλωτών και τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα. Αυτή η βαθύτερη συνεργασία βασίζεται σε υφιστάμενες πρωτοβουλίες, όπως το ενισχυμένο πρόγραμμα στήριξης περιφερειακής ολοκλήρωσης του ASEAN από την ΕΕ (ARISE Plus) για την τεχνική βοήθεια και την ανάπτυξη ικανοτήτων, η συνεργασία ΕΕ-Νοτιοανατολικής Ασίας για τον μετριασμό του αντικτύπου της πολιτικής αεροπορίας στην κλιματική αλλαγή: Σύστημα αντιστάθμισης και μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές (EU-SEA CCCA CORSIA), η οποία στηρίζει την εφαρμογή του CORSIA, και το έργο εταιρικής σχέσης ΕΕ-Νοτιοανατολικής Ασίας στον τομέα των αερομεταφορών (EU-SEA APP).
Παράλληλα με την CATA μεταξύ ASEAN και ΕΕ, τα δύο μέρη υπέγραψαν επίσης τα πρακτικά των δηλώσεων που έγιναν με την ευκαιρία της υπογραφής της συνολικής συμφωνίας αεροπορικών μεταφορών μεταξύ ASEAN και ΕΕ.
Ο Dato Lim Jock Hoi, Γενικός Γραμματέας του ASEAN, δήλωσε: «Η φετινή χρονιά σηματοδοτεί την 45η επέτειο των σχέσεων διαλόγου μεταξύ ASEAΝ και Ευρωπαϊκής Ένωσης και, για τον εορτασμό αυτής της ιστορικής επετείου, αποτελεί ενθαρρυντικό γεγονός η υπογραφή μεταξύ ASEAN και ΕΕ της πρώτης διαπεριφερειακής συμφωνίας για τις αεροπορικές μεταφορές που πραγματοποιήθηκε στο Μπαλί στις 17 Οκτωβρίου 2022 και αποτέλεσε σημαντικό ορόσημο στην παγκόσμια ιστορία των αεροπορικών μεταφορών. Πιστεύω ότι η CATA ASEAN-ΕΕ θα ενισχύσει τις υπηρεσίες αεροπορικών μεταφορών, συνδέοντας ανθρώπους, πολιτισμούς και επιχειρήσεις μεταξύ ηπείρων, και στηρίζοντας επίσης τη βιώσιμη ανάπτυξη της αεροπορίας. Η συμφωνία αυτή είναι επίκαιρη, τη στιγμή που ο ASEAN και η ΕΕ γιορτάζουν τα 45 χρόνια της εταιρικής μας σχέσης.»
Η κ. Adina Vălean, Ευρωπαία Επίτροπος Μεταφορών, δήλωσε: «Η υπογραφή αυτής της πρώτης στα χρονικά διαπεριφερειακής συμφωνίας για τις αεροπορικές μεταφορές μεταξύ της ΕΕ και του ASEAN αναβαθμίζει την εταιρική μας σχέση στον τομέα των αερομεταφορών. Η συμφωνία θα συμβάλει στη στήριξη της ανάκαμψης του τομέα των αερομεταφορών μετά την πανδημία COVID-19 και στην αποκατάσταση της τόσο αναγκαίας συνδεσιμότητας μεταξύ των δύο περιφερειών μας. Από αυτήν θα ωφεληθούν περίπου 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι, αφού θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μεγαλύτερες επιχειρηματικές, εμπορικές, τουριστικές και διαπροσωπικές ανταλλαγές. Αντικαθιστά περισσότερες από 140 διμερείς συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών, παρέχοντας έτσι ένα ενιαίο σύνολο κανόνων και μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Επίσης με τη συμφωνία αυτή μας παρέχεται μια νέα πλατφόρμα συνεργασίας προκειμένου να υλοποιήσουμε την κοινή μας δέσμευση για οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές.»
Ο κ. Budi Karya Sumadi, Πρόεδρος της 28ης συνόδου των Υπουργών Μεταφορών του ASEAN και Υπουργός Μεταφορών της Ινδονησίας, δήλωσε: «Η υπογραφή της συμφωνίας αυτής θα δημιουργήσει πιο αρμονικές συνέργειες για την επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης, ιδίως της αεροπορικής συνδεσιμότητας μεταξύ ASEAN και Ευρώπης, και θα δώσει νέα πνοή στην παγκόσμια οικονομία, ιδίως στις περιφέρειες του ASEAN και της ΕΕ.»
Ο κ. Martin Kupka, Υπουργός Μεταφορών της Τσεχικής Δημοκρατίας, η οποία ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, δήλωσε: «Με την υπογραφή της πρώτης στον κόσμο διαπεριφερειακής συμφωνίας για τις αεροπορικές μεταφορές, κάναμε ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της συνδεσιμότητας μεταξύ της Ευρώπης και του ASEAN. Οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ και του ASEAN θα διαθέτουν πλέον περισσότερες ευκαιρίες να εκτελούν μεταφορές επιβατών και φορτίου μεταξύ των δύο περιφερειών και πέραν αυτών. Αυτό δεν θα τονώσει μόνο τον κλάδο των αερομεταφορών τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία, αλλά και τις οικονομίες μας κατά την οικονομική ανάκαμψη.»
Ο κ. S. Iswaran, Υπουργός Μεταφορών και Υπουργός της Σιγκαπούρης αρμόδιος για τις εμπορικές σχέσεις, δήλωσε: «Η CATA είναι μια συμφωνία ορόσημο που θα ενισχύσει την αεροπορική συνδεσιμότητα μεταξύ ASEAN και Ευρώπης και θα διευκολύνει τις διαπροσωπικές και επιχειρηματικές ανταλλαγές. Έρχεται την κατάλληλη στιγμή, ανοίγοντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης για τον κλάδο των αερομεταφορών και στις δύο περιφέρειες, καθώς καταβάλλουμε προσπάθειες για την ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19. Αποτελεί τιμή για τη Σιγκαπούρη το γεγονός ότι υπήρξε επικεφαλής συντονισμού του ASEAN από την έναρξη των εργασιών έως τη σύναψη της συμφωνίας. Η Σιγκαπούρη θα ήθελε να ευχαριστήσει τα άλλα κράτη μέλη του ASEAN και την ΕΕ για την στενή συνεργασία και την ισχυρή στήριξή τους.»
Τώρα η CATA θα επικυρωθεί σύμφωνα με τις αντίστοιχες διαδικασίες των κρατών μελών του ASEAN και της ΕΕ και των κρατών μελών της.
