Με απόφαση της 20ής Οκτωβρίου 2021, το Τμήμα Έκτακτου Ελέγχου και Δημοσίων Υποθέσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολωνίας ακύρωσε απόφαση του 2006, η οποία είχε καταστεί τελεσίδικη εν τω μεταξύ και απαγόρευε τη διάθεση στην αγορά ορισμένων περιοδικών με σταυρόλεξα. Η υπόθεση αναπέμφθηκε σε αστικό δικαστήριο για επανεξέταση.
Το δικαστήριο αυτό επισημαίνει ότι, λόγω παρατυπιών που ακύρωσαν τη διαδικασία διορισμού των δικαστών στο τμήμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολωνίας, το δικαστικό σώμα που εξέδωσε την απόφαση της 20ής Οκτωβρίου 2021 δεν αποτελεί δικαστήριο κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης. Κατά συνέπεια, δεν είναι αναγκαίο να εξεταστούν τα αποτελέσματα της εν λόγω απόφασης.
Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο εάν έχει το δικαίωμα να επανεξετάσει τη σύνθεση ενός ανώτερου δικαστηρίου. Η εθνική νομοθεσία και η νομολογία του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας του απαγορεύουν να επαληθεύσει εάν οι δικαστές διορίστηκαν με ορθό τρόπο, οπότε πρέπει να συμμορφωθεί με την απόφαση που αναπέμπει την υπόθεση σε αυτό για επανεξέταση.
Ζητώντας διευκρινίσεις σχετικά με το δίκαιο της ΕΕ, το εθνικό δικαστήριο υπέβαλε προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο.
Σε απάντηση, το Δικαστήριο δηλώνει ότι το εθνικό δικαστήριο δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός ότι το Δικαστήριο απέρριψε το καθεστώς ως δικαστηρίου ή δικαστικού οργάνου του Τμήματος Έκτακτου Ελέγχου και Δημοσίων Υποθέσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολωνίας, 2 διότι το εν λόγω τμήμα δεν πληροί τις προϋποθέσεις ανεξαρτησίας, αμεροληψίας και προηγούμενης καθιέρωσης από το νόμο που θεσπίζει το δίκαιο της Ένωσης.
Επομένως, εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να ελέγξει τη νομιμότητα του διορισμού των δικαστών που συμμετέχουν στο δικαστικό σώμα που εξέδωσε την απόφαση της 20ής Οκτωβρίου 2021. Η παρουσία, στο εν λόγω σώμα, ενός μόνο δικαστή του οποίου ο διορισμός δεν πληροί τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις αρκεί για να του στερήσει το καθεστώς ανεξάρτητου και αμερόληπτου δικαστηρίου που έχει προηγουμένως συσταθεί με νόμο, κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης.
Η αρχή της υπεροχής του δικαίου της ΕΕ και τα δεσμευτικά αποτελέσματα των αποφάσεων του Δικαστηρίου σημαίνουν ότι η εν λόγω επαλήθευση δεν μπορεί να παρεμποδιστεί ούτε από την εθνική νομοθεσία ούτε από τη νομολογία του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας.
Εάν το εθνικό δικαστήριο διαπιστώσει ότι η απόφαση για την αναπομπή της υπόθεσης προς επανεξέταση εκδόθηκε από δικαστικό σώμα που δεν πληροί τις απαιτήσεις του δικαίου της Ένωσης, η εν λόγω απόφαση θα πρέπει να κηρυχθεί άκυρη και ανίσχυρη, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο για να διασφαλιστεί η υπεροχή του δικαίου της Ένωσης. Κανένα επιχείρημα που βασίζεται στην αρχή της ασφάλειας δικαίου ή συνδέεται με τον φερόμενο τελεσίδικο χαρακτήρα της απόφασης δεν μπορεί να εμποδίσει μια τέτοια συνέπεια.
