Η κλιματική αλλαγή αποτελεί υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα, τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα, καθώς και για την ειρήνη και την ασφάλεια. Κατά την 29η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP29), η ΕΕ θα υποστηρίξει έναν αποτελεσματικό, εφικτό και φιλόδοξο παγκόσμιο στόχο για τη χρηματοδότηση για το κλίμα και θα ζητήσει να εκπονηθούν φιλόδοξα σχέδια για το κλίμα προκειμένου να παραμείνει εφικτός ο στόχος του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε 1,5 °C.
Το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα συμπεράσματα που θα χρησιμεύσουν ως γενική διαπραγματευτική θέση της ΕΕ για την COP29 που θα πραγματοποιηθεί στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν μεταξύ 11 και 22 Νοεμβρίου 2024.
Επιτυχής έκβαση στο Μπακού
Το Συμβούλιο επιθυμεί ένα φιλόδοξο και ισορροπημένο αποτέλεσμα της COP29, το οποίο θα:
- διατηρεί εφικτό τον στόχο των 1,5 °C όσον αφορά τη θερμοκρασία, υπό το πρίσμα των βέλτιστων διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων
- μας οδηγεί όλους προς την κατεύθυνση της μακροπρόθεσμης ανθεκτικότητας
- περιλαμβάνει συμφωνία για έναν αποτελεσματικό, εφικτό και φιλόδοξο νέο συλλογικό ποσοτικοποιημένο στόχο.
Χρηματοδότηση για το κλίμα και νέος παγκόσμιος στόχος
Το Συμβούλιο τονίζει πόσο σημαντικό είναι να συμφωνηθεί ένας νέος συλλογικός ποσοτικοποιημένος στόχος για τη χρηματοδότηση της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, ο οποίος θα είναι εφικτός και κατάλληλος για τον επιδιωκόμενο σκοπό. Ο νέος στόχος θα πρέπει να σχεδιαστεί με βάση μια ευρεία, μετασχηματιστική και πολυεπίπεδη προσέγγιση που θα περιλαμβάνει ποικίλες χρηματοδοτικές ροές και μια ευρύτερη ομάδα συνεισφερόντων. Θα πρέπει δε να αντικατοπτρίζει την εξέλιξη των αντίστοιχων οικονομικών δυνατοτήτων και τα αυξανόμενα ποσοστά των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η δημόσια χρηματοδότηση από μόνη της δεν μπορεί να παράσχει τα επίπεδα χρηματοδότησης που απαιτούνται για την επίτευξη κλιματικά ουδέτερης και ανθεκτικής παγκόσμιας οικονομίας· το μεγαλύτερο κομμάτι των αναγκαίων επενδύσεων στην πράσινη μετάβαση θα πρέπει να προέλθει από ιδιωτικές επενδύσεις.
Μεγαλύτερη φιλοδοξία για εθνικά καθορισμένες συνεισφορές
Ο περιορισμός της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C απαιτεί συλλογική προσπάθεια και περαιτέρω δράση από όλες τις χώρες και δη τις μεγάλες οικονομίες.
Το Συμβούλιο υπογραμμίζει συνεπώς ότι ο επόμενος γύρος εθνικά καθορισμένων συνεισφορών — τα σχέδια για το κλίμα που θα υποβληθούν το 2025 — πρέπει να αντικατοπτρίζει την πρόοδο και το υψηλότερο δυνατό επίπεδο φιλοδοξίας, σύμφωνα με το αποτέλεσμα του παγκόσμιου απολογισμού της περσινής COP.
Θα πρέπει να περιλαμβάνουν απόλυτους στόχους μείωσης για το σύνολο της οικονομίας που να καλύπτουν όλα τα αέρια του θερμοκηπίου.
Μετριασμός και προσαρμογή
Το Συμβούλιο υπογραμμίζει στα συμπεράσματά του τη σημασία που έχει η επείγουσα κλιμάκωση τόσο της φιλοδοξίαςόσο και της υλοποίησης σε ό,τι αφορά τον μετριασμό κατά την κρίσιμη αυτή δεκαετία. Καλεί επίσης όλα τα μέρη να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για ένταξη και ενσωμάτωση της προσαρμογής και της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή σε σχετικές υφιστάμενες πολιτικές.
Ανατρέχοντας στον παγκόσμιο απολογισμό από την περσινή COP28, το Συμβούλιο υπογραμμίζει την ανάγκη να αξιοποιηθούν συλλογικά και να εφαρμοστούν όλες οι πτυχές της απόφασης για τον παγκόσμιο απολογισμό. Στα συμπεράσματα τονίζεται ιδίως η σημασία που έχουν ο διάλογος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) για την παρακολούθηση της συλλογικής προόδου, το πρόγραμμα εργασίας για τον μετριασμό όσον αφορά την κλιμάκωση της φιλοδοξίας μετριασμού και το πρόγραμμα εργασίας για τις οδούς δίκαιης μετάβασης προκειμένου να υλοποιηθούν οι στόχοι της συμφωνίας του Παρισιού κατά τρόπο δίκαιο και ισότιμο για όλους.
Εξάλλου, το Συμβούλιο επαναλαμβάνει την έκκληση για απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα με δίκαιο, ομαλό και ισότιμο τρόπο και για επιτάχυνση της δράσης κατά την κρίσιμη αυτή δεκαετία, ώστε να επιτευχθεί μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών έως το 2050 σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα.
Γενικές πληροφορίες
Κάθε χρόνο, η Διάσκεψη των Μερών (COP) της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) συνεδριάζει για να καθορίσει κλιματικές φιλοδοξίες και ευθύνες, καθώς και για να προσδιορίσει μέτρα για το κλίμα και να τα αξιολογήσει.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι μέρη της σύμβασης, η οποία έχει συνολικά 198 συμβαλλόμενα μέρη (197 χώρες συν την Ευρωπαϊκή Ένωση). Στις διεθνείς αυτές διασκέψεις για το κλίμα, η ΕΕ εκπροσωπείται από την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου, από κοινού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η περσινή COP28 σηματοδότησε την ολοκλήρωση του πρώτου παγκόσμιου απολογισμού των παγκόσμιων προσπαθειών για να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού και για να παραμείνει εφικτός ο στόχος της διατήρησης του ορίου της θερμοκρασίας στον πλανήτη σε 1,5 °C.
Η COP29 θα βασιστεί σε δύο πυλώνες δράσης:
- να ενισχύσει τη φιλοδοξία εξασφαλίζοντας δεσμεύσεις από όλα τα μέρη για φιλόδοξα εθνικά σχέδια και διαφάνεια, συμπεριλαμβανομένης της οριστικοποίησης του πρώτου ενισχυμένου πλαισίου διαφάνειας
- να καταστήσει δυνατή την ανάληψη δράσης, αντικατοπτρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο της χρηματοδότησης στη μετατροπή της φιλοδοξίας σε πράξη, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης ενός νέου παγκόσμιου στόχου χρηματοδότησης για το κλίμα
Στις 8 Οκτωβρίου 2024, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τη χρηματοδότηση για το κλίμα, τα οποία συμπληρώνουν τη γενική θέση της ΕΕ ενόψει της διάσκεψης COP29 για το κλίμα, όπως περιγράφεται στο παρόν δελτίο Τύπου.
