Το Συμβούλιο ενέκρινε την προηγούμενη εβδομάδα τα συμπεράσματα σχετικά με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων, ιδίως από συστοιχίες γεωσκόπησης, για την πολιτική προστασία και τη διαχείριση κρίσεων. Τα συμπεράσματα υπογραμμίζουν πόση σημασία έχουν η γεωσκόπηση και άλλα διαστημικά δεδομένα για την ανθεκτικότητα και την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων, υπογραμμίζουν την ανάγκη για ενισχυμένη συνεργασία και χρήση όλων των διαθέσιμων δορυφορικών δεδομένων – δημόσιων, ιδιωτικών και εμπορικών – για μια καλύτερη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, των καταστροφών και των κρίσεων που έχουν επίδραση στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια ασφάλεια, ζητούν τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) και άλλων τεχνολογιών για μια καλύτερη επεξεργασία δεδομένων και συνιστούν μέτρα ασφάλειας έναντι πιθανών απειλών (όπως οι κυβερνοεπιθέσεις).
Η κρίσιμη σημασία των διαστημικών δεδομένων
Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου υπογραμμίζουν τις τεράστιες δυνατότητες των διαστημικών δεδομένων και συγκεκριμένα από ορισμένους δορυφόρους γεωσκόπησης, όπως το Copernicus, το σκέλος γεωσκόπησης του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ, όσον αφορά την αύξηση της ανθεκτικότητας και τη διαχείριση κρίσεων. Οι ικανότητες της ΕΕ μπορούν να αναπτυχθούν περαιτέρω μέσω της συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών και κλάδου, μέσω μιας καλύτερης επεξεργασίας δεδομένων και μέσω της χρήσης εφαρμογών ΤΝ για την ενίσχυση της πρόβλεψης απειλών και για τη διαχείριση κρίσεων (συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης για τη λήψη αποφάσεων).
Βελτιωμένη ανθεκτικότητα και ετοιμότητα
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα που εγκρίθηκαν σήμερα, τα ποιοτικά δορυφορικά δεδομένα βοηθούν τα κράτη μέλη να εντοπίζουν απειλές και να αντιμετωπίζουν καταστάσεις όπως οι φυσικές καταστροφές, οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι και οι απειλές κατά της δημόσιας υγείας. Οι ικανότητες πρόληψης και αντιμετώπισης κρίσεων των κρατών μελών μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω μέσω ενός καλύτερου συντονισμού των διαφόρων πηγών δεδομένων. Τα διαστημικά δεδομένα μπορούν να συμβάλουν στον εντοπισμό μελλοντικών κινδύνων, όπως η ρύπανση, οι πλημμύρες, οι δασικές πυρκαγιές, η υποβάθμιση της γης και των φυσικών πόρων, οι αντικανονικές μεταναστευτικές ροές κ.λπ.
ΤΝ για μια καλύτερη ανάλυση των διαστημικών δεδομένων
Στα συμπεράσματα αναγνωρίζεται ότι για την επεξεργασία του τεράστιου όγκου των διαστημικών δεδομένων γεωσκόπησης, η ΤΝ μπορεί να διαδραματίσει καίριο ρόλο στον εντοπισμό μοτίβων και ανωμαλιών, στην ενσωμάτωση της απεικόνισης μεγάλου ύψους και στην ανάπτυξη συστημάτων μοντελοποίησης. Η Επιτροπή, από κοινού με τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς, μπορεί να στηρίξει τα κράτη μέλη στην επεξεργασία και τη διανομή αυτών των δεδομένων προκειμένου να λαμβάνονται ενημερωμένες αποφάσεις σε περίπτωση κρίσης. Τα συμπεράσματα υπογραμμίζουν ότι η εφαρμογή του υπάρχοντος κανονιστικού πλαισίου για την ΤΝ (όπως ο κανονισμός για την ΤΝ) είναι αναγκαία για την ακεραιότητα των δεδομένων που χρησιμοποιούνται στη διαχείριση κρίσεων.
Τα επόμενα βήματα
Τα συμπεράσματα περιέχουν μια σειρά συστάσεων για τη βελτίωση της χρήσης των δορυφορικών δεδομένων στο μέλλον. Για παράδειγμα, ζητούν ενοποίηση νέων και υφιστάμενων συστημάτων, διαλειτουργικότητα των υποδομών, χρήση κοινών προτύπων και υποστηρικτικές πρωτοβουλίες προκειμένου να εναρμονιστούν οι διαδικασίες. Το Συμβούλιο επισημαίνει επίσης τη σημασία που έχει η προστασία της συλλογής δορυφορικών δεδομένων και δη εναντίον κυβερνοαπειλών και την ανάγκη να ληφθούν μέτρα που θα ενισχύσουν την ασφάλεια δεδομένων και υποδομών εξίσου. Στα συμπεράσματα υπογραμμίζεται η σημασία της έρευνας και της ανάπτυξης για την επεξεργασία δεδομένων και την ΤΝ, τη χρήση υφιστάμενων και μελλοντικών υποδομών προς στήριξη των φορέων εκμετάλλευσης και δη των ΜΜΕ, και τη χρήση δεδομένων γεωσκόπησης σε νέες εφαρμογές. Η συνεργασία μεταξύ δημόσιων διοικήσεων, πανεπιστημίων και κλάδου θα είναι ιδιαίτερα σημαντική στο πλαίσιο αυτό.
Τέλος, τα συμπεράσματα προτρέπουν την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ανθεκτικότητα και την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων κάνοντας χρήση καλά συντονισμένων και διαλειτουργικών πόρων, ενσωματώνοντας την ΤΝ στην ανάλυση δεδομένων και παρέχοντας ισχυρή προστασία της κυβερνοασφάλειας για τα δεδομένα και τις υποδομές.
Γενικές πληροφορίες
Το Συμβούλιο έχει εγκρίνει σειρές σημαντικών συμπερασμάτων σχετικά με τη συμβολή του διαστημικού τομέα στην επίτευξη των στόχων πολιτικής της ΕΕ. Στα συμπεράσματα του 2021 με θέμα «Το Νέο διάστημα για τους ανθρώπους», αναδείχθηκαν οι δυνατότητες των δεδομένων υψηλής ευκρίνειας και της τεχνητής νοημοσύνης όσον αφορά τη βελτίωση της γεωσκόπησης για μη τεχνικές χρήσεις. Το 2022, το Συμβούλιο τόνισε τη σημασία των δεδομένων γεωσκόπησης για την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα της ΕΕ στα συμπεράσματά του σχετικά με «Το Copernicus έως το 2035» και τάχθηκε υπέρ της χρήσης διαστημικών δεδομένων για τη στήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Το 2023, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με την ενσωμάτωση του διαστήματος στις στρατηγικές ασφάλειας και άμυνας και σχετικά με την ενδεχόμενη ανάπτυξη μιας νέας υπηρεσίας γεωσκόπησης. Το 2024, το Συμβούλιο υπογράμμισε τον διευρυνόμενο ρόλο του διαστήματος στην αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων και δη της κλιματικής αλλαγής. Τέλος, το 2024, στα συμπεράσματά του σχετικά με την ενδιάμεση αξιολόγηση του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ, το Συμβούλιο τόνισε την ανάγκη προστασίας των κρίσιμων διαστημικών υποδομών από τις αυξανόμενες απειλές κατά της κυβερνοασφάλειας.
