Σήμερα, το Συμβούλιο ενέκρινε απόφαση που εξουσιοδοτεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη-μέλη να υπογράψουν τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Η Σύμβαση είναι μια διεθνής συνθήκη που θεσπίζει κοινούς κανόνες σε παγκόσμιο επίπεδο για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο και την ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων σε ηλεκτρονική μορφή για σκοπούς ποινικών ερευνών ή διαδικασιών.
Ένα βασικό στοιχείο της Σύμβασης είναι η εναρμόνιση μεταξύ των συμμετεχόντων χωρών όσον αφορά την ποινικοποίηση ορισμένων εγκλημάτων που σχετίζονται με τον κυβερνοχώρο. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι χώρες δεσμεύονται να καταστήσουν ορισμένες συμπεριφορές (π.χ. απάτη στον τομέα της πληροφορικής ή παράνομη υποκλοπή) ποινικά αδικήματα στην εθνική τους νομοθεσία.
Η σύμβαση θα δώσει επίσης ώθηση στην ποινικοποίηση πράξεων που σχετίζονται με υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο, την αποπλάνηση παιδιών καθώς και τη μη συναινετική διάδοση εικόνων προσωπικού χαρακτήρα. Τα αδικήματα αυτά έχουν ήδη ποινικοποιηθεί σε επίπεδο ΕΕ, αλλά όχι ακόμη σε ευρύτερο διεθνές επίπεδο.
Διεθνής συνεργασία
Όλοι οι υπογράφοντες της Σύμβασης δεσμεύονται να συνεργάζονται για τη διερεύνηση και τη δίωξη των ποινικών αδικημάτων που προβλέπονται στη Σύμβαση. Αυτό περιλαμβάνει τη συλλογή και την ανταλλαγή ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων. Το τελευταίο ισχύει για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο, αλλά και για σοβαρά εγκλήματα, όπως το διεθνές οργανωμένο έγκλημα, εάν αυτά τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τεσσάρων ετών.
Διασφαλίσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των δεδομένων
Η σύμβαση περιλαμβάνει σημαντικές διασφαλίσεις για την πρόληψη της κατάχρησης από τις συμμετέχουσες χώρες με σκοπό τη διάπραξη ή τη νομιμοποίηση παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αποκλείεται ρητά οποιαδήποτε ερμηνεία που θα οδηγούσε στην καταπίεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή των θεμελιωδών ελευθεριών, ιδίως της ελευθερίας της έκφρασης, της συνείδησης, της γνώμης, της θρησκείας ή των πεποιθή
Οι εγγυήσεις αυτές διασφαλίζουν επίσης ότι η διεθνής συνεργασία μπορεί να απορριφθεί εάν οι χώρες θεωρούν ότι χρησιμοποιείται για τη διάπραξη παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή εάν οι αιτήσεις θεωρούνται ότι έχουν πολιτικά κίνητρα. Η συνεργασία μπορεί επίσης να απορριφθεί εάν είναι αντίθετη με την εσωτερική νομοθεσία μιας χώρας ή εάν η απόρριψη είναι απαραίτητη για την αποφυγή οποιασδήποτε μορφής διακρίσεων.
Επόμενα βήματα
Η σύμβαση θα είναι ανοιχτή για υπογραφές από τις 25 Οκτωβρίου 2025 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026. Θα τεθεί σε ισχύ ενενήντα ημέρες μετά την κατάθεση του τεσσαρακοστού εγγράφου επικύρωσης, αποδοχής, έγκρισης ή προσχώρησης. Επιπλέον, η προεδρία θα δώσει προτεραιότητα στην οριστικοποίηση της αντίστοιχης απόφασης του Συμβουλίου για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της σχετικά με τη σύναψη της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, με σκοπό να ζητήσει τη συγκατάθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
