Εντός του Φθινοπώρου αναμένεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) να προσδιοριστεί ημερομηνία συζήτησης της προσφυγής των Ελλήνων κατασκευαστών για το ΝΟΚ, ενώ η ίδια προσφυγή στο ΕΔΔΑ πέρασε ήδη το πρώτο και πολύ δύσκολο στάδιο του παραδεκτού, δηλαδή κρίθηκε σοβαρή, τεκμηριωμένη και άξια προς συζήτηση. Όπως τονίζεται στο επίσημο έγγραφο που εστάλη από το Στρασβούργο προς τους προσφεύγοντες: «το Δικαστήριο θα εξετάσει την υπόθεση το συντομότερο δυνατό βάσει των πληροφοριών και των εγγράφων που υποβάλατε».
Στο μεταξύ, όπως ενημερώνει έγγραφο της Γραμματείας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τον Ανδρέα Δ. Παπαπετρόπουλο, ως νομικό εκπρόσωπο των κατασκευαστών που κατέθεσαν την προσφυγή για το ΝΟΚ, ενόψει της δίκης στο Στρασβούργο, καλείται να καταθέσει πρόσθετα και αναλυτικά στοιχεία της προσφυγής. Μάλιστα για το σκοπό αυτό στην επιστολή από το Στρασβούργο επισυνάπτεται ένα σετ ετικετών γραμμωτού κώδικα, για τις οποίες δίνεται οδηγία ότι: «θα πρέπει να κολλήσετε στην επάνω δεξιά γωνία της πρώτης σελίδας οποιασδήποτε αλληλογραφίας που αποστέλλεται στη Γραμματεία σχετικά με την παρούσα υπόθεση».
Σημειώνεται ότι η προσφυγή των κατασκευαστών στο ευρωπαϊκό δικαστήριο ζητά επανάληψη της δίκης του ΣτΕ για το ΝΟΚ για να γίνει δίκαιη δίκη και διεκδικεί οικονομική αποζημίωση του κατασκευαστή. Ακόμη αναδεικνύει τη διάταση ότι αντί αποζημίωσης θεσμοθετείται από το ελληνικό κράτος η επιβολή «περιβαλλοντικού ισοδύναμου», που αποτελεί πρόστιμο ή ειδική εισφορά για κτίρια του ΝΟΚ, που όταν ανεγέρθηκαν είχαν νόμιμες οικοδομικές άδειες, στα οποία κάνει διάκριση και εξαιρεί από κάθε είδους προστασία η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Τι προβλέπει το ΠΔ του ΥΠΕΝ που βρίσκεται για έλεγχο στο ΣτΕ
Υπενθυμίζεται ότι το ΠΔ του ΥΠΕΝ που βρίσκεται σε γραμμή αναμονής για νομοτεχνική επεξεργασία στο ΣτΕ, χωρίς βεβαίως να προεξοφλείται η έγκριση του και ότι δεν θα επιστραφεί στο υπουργείο με ανατροπές και διορθώσεις, προβλέπει ότι:
1. Παρέχεται ένας σαφής και συμπεριληπτικός ορισμός για την εκκίνηση των οικοδομικών εργασιών, θεσπίζοντας συγκεκριμένα και αποδεκτά αποδεικτικά μέσα για την τεκμηρίωσή της. Στον ορισμό της εκκίνησης των οικοδομικών εργασιών θα συμπεριλαμβάνεται η έναρξη των εκσκαφών ή σε περίπτωση προσθήκης η σκυροδέτηση, αποδεικνυόμενη με έγγραφα, η κατεδάφιση εντός του ακινήτου, εάν έγινε μετά την 11η Ιουνίου 2024, καθώς και οι αρχαιολογικές εκσκαφές στο πλαίσιο υφιστάμενης οικοδομικής άδειας, αν έχουν διενεργηθεί έως την 11η Δεκεμβρίου 2024.
2. Καθορίζονται τα μέτρα περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, τα οποία θα εφαρμόζονται σε επίπεδο δημοτικής ενότητας -εκτός από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, όπου θα εφαρμόζονται σε επίπεδο δήμου.
Τα μέτρα αυτά, που προβλέπονται ως αντισταθμιστικές παρεμβάσεις για την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος, είναι τα εξής:
α) Απόκτηση ακινήτων για κοινόχρηστους χώρους, αναλογικά με την υπέρβαση δόμησης.
β) Διαμόρφωση και αναβάθμιση κοινόχρηστων χώρων.
γ) Δημιουργία και βελτίωση δικτύων πρασίνου.
δ) Κατεδάφιση αυθαίρετων ή επικίνδυνων κτισμάτων.
ε) Ολοκληρωμένες αναπλάσεις σε υποβαθμισμένες ή προστατευόμενες περιοχές.
στ) Χρηματοδότηση δράσεων για «έξυπνες» και κλιματικά ουδέτερες πόλεις.
ζ) Απόκτηση και αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων από ΟΤΑ.
η) Έργα καθαρισμού και ανάδειξης ρεμάτων.
θ) Δημιουργία χώρων πρασίνου.
3. Εξειδικεύεται η διαδικασία εκπόνησης και έγκρισης των ΕΣΠΙΑΠ, προβλέποντας ρητά ποιοι φορείς το υλοποιούν και πώς χρηματοδοτείται.
4. Καθορίζεται το ύψος του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, η διαδικασία και οι υπόχρεοι καταβολής του. Το ποσό αυτό θα καταβάλλεται σε ειδικό λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και θα διατίθεται αποκλειστικά στον δικαιούχο δήμο για την υλοποίηση των δράσεων περιβαλλοντικού ισοδυνάμου.
Τέλος, το ΠΔ διαμορφώνει, σε συνδυασμό με τον ν. 5197/2025, ένα συνεκτικό και ασφαλές ρυθμιστικό πλαίσιο, που εξασφαλίζει τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια και προβλεψιμότητα στην έκδοση και ισχύ των οικοδομικών αδειών.
