Πραγματοποιήθηκε χθες [22/12] Συνέντευξη Τύπου της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, στα γραφεία του ΔΣΑ, σε υλοποίηση της από 13-12-2025 απόφασής της στην οποία έλαβαν μέρος ο Πρόεδρος του ΔΣΑ και της Ολομέλειας Δημήτρης Βερβεσός, ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά Ηλίας Κλάππας, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος του ΔΣΑ και της Ολομέλειας Ανδρέας Κουτσόλαμπρος και ο Δικηγόρος Βασίλης Χειρδάρης.
Στη Συνέντευξη Τύπου αναδείχθηκαν τα ακόλουθα ζητήματα:
Ι. Στήριξη των δικαστικών λειτουργών για την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης
Το δικηγορικό σώμα στήριξε τους δικαστικούς λειτουργούς έναντι των πολλαπλών παρεμβάσεων της ηγεσίας του Αρείου Πάγου στη Δικαιοσύνη σε σειρά περιπτώσεων. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
- Εξέδωσε την 26.3.2025 Ανακοίνωση της ΣΕ: «Σφοδρή αντίδραση της ΣΕ της Ολομέλειας για την παρέμβαση της Προέδρου του Α.Π.»
- Κατέθεσε Πειθαρχική Αναφορά την 7.4.2025 στον Υπουργό Δικαιοσύνης για τις παρεμβάσεις της Προέδρου του Αρείου Πάγου.
- Συνδιοργάνωσε με την ΕΝΔΕ Διεθνή επιστημονική ημερίδα με θέμα «Η δικαστική ανεξαρτησία ως επιταγή του Κράτους Δικαίου και σκληρός πυρήνας του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη» (28.4.2018)
ΙΙ. Πειθαρχική διερεύνηση αναφορών κατά δικηγόρων
Οι περιπτώσεις δικηγόρων, στις οποίες αναφέρεται ο Πρόεδρος της ΕνΔΕ για φερόμενα πειθαρχικά αδικήματα που τελέστηκαν από αυτούς σε ακροατήρια δικαστηρίων, δεν περιήλθαν – πλην 2 μεμονωμένων εξαιρέσεων (Βόλου , Λαμίας) – στα Πειθαρχικά Συμβούλια, μέσω της προβλεπόμενης από το άρθρο 306 ΚΠΔ και 155 ΚΔ νόμιμης οδού (αποστολή πρακτικών δίκης ή σχετικής Έκθεσης) αλλά μέσω Δελτίων Τύπου και Ανακοινώσεων της ΕνΔΕ.
Παρ’ όλα αυτά, και ασχέτως του τρόπου με τον οποίο λάβαμε γνώση, τα μεμονωμένα περιστατικά συμπεριφορών δικηγόρων που τέθηκαν υπόψη των Πειθαρχικών μας οργάνων διερευνήθηκαν ή διερευνώνται από αυτά και συγκεκριμένα έχει διαταχθεί προκαταρκτική εξέταση από τον Πρόεδρο του Πειθαρχικού Συμβουλίου, κατ’ άρθρον 152 Κώδικα Δικηγόρων, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Σημειωτέον ότι ο Πρόεδρος του ΔΣΑ δεν είχε αρμοδιότητα πειθαρχικής διερεύνησης, την οποία έχει ο Πρόεδρος των Πειθαρχικών Συμβουλίων, ο οποίος και την άσκησε.
Περαιτέρω, τα Πειθαρχικά Συμβούλια στις περιπτώσεις που έχουν διαπιστώσει την τέλεση πειθαρχικών παραπτωμάτων έχουν επιβάλει πειθαρχικές ποινές σε δικηγόρους, που έχουν φτάσει μέχρι και την οριστική διαγραφή (ενδ. διαγραφή μέλους του ΔΣΑ για ναζιστικό χαιρετισμό στο ακροατήριο δικαστηρίου, πειθαρχική ποινή προσωρινής παύσης δικηγόρου για 6 μήνες, η οποία μειώθηκε στον 1 μήνα από το Ανώτατο Πειθαρχικό, με κατά πλειοψηφία απόφαση, στην οποία πλειοψηφία μετείχαν (και) ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί).
IΙΙ. Αρχειοθέτηση αναφορών δικηγόρων κατά δικαστικών λειτουργών
Η ΕνΔΕ παραλείπει να ενημερώσει για την πειθαρχική κατά κόρον αρχειοθέτηση αναφορών δικηγόρων κατά δικαστικών λειτουργών για ολοένα και αυξανόμενες επιλήψιμες συμπεριφορές τους, ιδίως έναντι νέων και γυναικών δικηγόρων, οι οποίες λαμβάνουν χώρα σε διάφορα δικαστήρια της Χώρας.
Επίσης, αγνοεί τις εκατοντάδες καταδίκες της Ελλάδος από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν κατά παράβαση της ΕΣΔΑ και για τις οποίες υποχρεώθηκε η χώρα μας και κατ’ επέκταση οι πολίτες να καταβάλλουν τεράστια ποσά σε διαδίκους.
Εύλογα τίθενται τα ερωτήματα:
– Ποια ήταν η στάση της ΕΝΔΕ όταν συγκεκριμένοι δικαστές απομάκρυναν, με αστυνομική δύναμη, εκπροσώπους του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και δικηγόρους, κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους και πρόσφατα όταν ασκήθηκε ποινική δίωξη κατά δύο δικηγόρων, ένας εκ των οποίων Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου, κατά την εκτέλεση επίσης του λειτουργήματός τους;
– Ποια ήταν η στάση της σε πλειάδα περιπτώσεις απρεπών και ονειδιστικών συμπεριφορών σε βάρος νέων δικηγόρων, γυναικών δικηγόρων και δη εγκυμονουσών που έλαβαν (και δυστυχώς συνεχίζουν να λαμβάνουν) χώρα στα δικαστήρια όλης της χώρας;
– Ποια ήταν η στάση της απέναντι στην εκδίκαση υποθέσεων ερήμην των κατηγορουμένων επειδή οι συνθέσεις δεν σεβάστηκαν τη γνωστή απόφαση της Ολομέλειας για τη 2η διακοπή και δίκασαν χωρίς δικηγόρους, οι δε συνάδελφοι Νομικής Βοήθειας που αρνήθηκαν να παραλάβουν τους διορισμούς τους σεβόμενοι την απόφαση της Ολομέλειας παραπέμφθηκαν για απείθεια.
IV. Αντίθεση στην ΕΣΔΑ της προτάσεως της ΕΝΔΕ για αφαίρεση υποθέσεως από δικηγόρο επιλογής του διαδίκου
Η πρόταση της ΕνΔΕ για αφαίρεση υποθέσεων από Δικηγόρους για συμπεριφορές τους ενώπιον δικαστηρίου είναι αντίθετη με την πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για το δικαίωμα ελεύθερης επιλογής δικηγόρου από τους διαδίκους (απόφαση Dvorski κατά Κροατίας της 20.10.2025, Elif Nazan Şeker κατά Τουρκίας της 8.3.2022, Salduz κατά Τουρκίας (27.11.2008) , Dayanan κατά Τουρκίας (13.10. 2009), Yeşilkaya κατά Τουρκίας (8.12.2009), Pakshayev κατά Ρωσίας (13.3.2014).
VI. Επί της πρότασης της ΕΝΔΕ για αντικατάσταση των δικηγόρων στα Πειθαρχικά Συμβούλια από Δικαστές
1. Ανεξαρτησία Πειθαρχικών Συμβουλίων
Τα πειθαρχικά παραπτώματα των δικηγόρων εκδικάζονται από τα Πειθαρχικά Συμβούλια, τα οποία σε πρώτο βαθμό συγκροτούνται από δικηγόρους με δεκαπενταετή υπηρεσία, που στη μεγάλη πλειοψηφία τους διορίζονται με δημόσια κλήρωση στην έδρα κάθε πολιτικού Εφετείου. Τα Πειθαρχικά Συμβούλια είναι ανεξάρτητα όργανα, διακριτά του Διοικητικού Συμβουλίου και υπόκεινται σε συγκεκριμένους αυστηρούς κανόνες ως προς τη λειτουργία και τη διαδικασία τους. Κατά συνέπεια, ούτε ο Πρόεδρος, ούτε το ΔΣ του Δικηγορικού Συλλόγου, μπορούν να παρέμβουν στη δικαιοδοτική τους κρίση.
2. Ενεργός συμμετοχή και δικαστών στα Πειθαρχικά Συμβούλια
Σημειώνεται ότι, ο Εισαγγελέας του ΑΠ δικαιούται να ασκεί προσφυγή ενώπιον του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου, κατά αποφάσεων του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου για εσφαλμένη ή πλημμελή εφαρμογή του νόμου, είτε για λόγους ουσιαστικής εκτίμησης των πραγματικών περιστατικών. Στη σύνθεση του ΑΠΣ μετέχει ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου και ένας αρεοπαγίτης.
Οι αποφάσεις των Πειθαρχικών Συμβουλίων, Πρωτοβάθμιων και Ανωτάτου, υπόκεινται στον ακυρωτικό έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Συνεπώς, η όλη πειθαρχική δικαιοδοσία για τα παραπτώματα δικηγόρων ασκείται, με την πολλαπλή και ενεργό συμμετοχή και δικαστικών λειτουργών.
Ας σημειωθεί ότι σε όλους τους επαγγελματικούς- επιστημονικούς Συλλόγους και ιδίως σε εκείνους που έχουν τη νομική μορφή ΝΠΔΔ σωματειακής μορφής τα πειθαρχικά παραπτώματα των μελών τους εκδικάζονται από Πειθαρχικά Συμβούλια που συγκροτούνται αποκλειστικά ή κατά πλειοψηφία από μέλη τους.
3. Αντίθεση στη Σύμβαση για την προστασία του δικηγορικού επαγγέλματος.
Η πρόταση της ΕνΔΕ για την αντικατάσταση των δικηγόρων στα Πειθαρχικά Συμβούλια από Δικαστές παραβιάζει την αυτορρύθμιση του δικηγορικού επαγγέλματος και τον σκληρό πυρήνα της Διεθνούς Σύμβασης που υπέγραψε πρόσφατα η χώρα μας, στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την προστασία του δικηγορικού επαγγέλματος.
VII. Δικαίωμα και υποχρέωση του δικηγορικού σώματος για την άσκηση Δημόσιας κριτική της λειτουργίας της Δικαιοσύνης
Η δημόσια κριτική αποτελεί δικαίωμα και υποχρέωση του δικηγόρου και των θεσμικών οργάνων του δικηγορικού σώματος και είναι επιβεβλημένη. Εμπίπτει στον σκληρό πυρήνα του δικαιώματος στην ελεύθερη έκφραση και σε λυσιτελή δικαστική προστασία και αποτελεί ταυτόχρονα απαραίτητο στοιχείο της δημοκρατικής λειτουργίας.
Κατοχυρώνεται τόσο στη Σύμβαση για την Προστασία του Επαγγέλματος του Δικηγόρου, όσο και στην πάγια νομολογία του ΕΔΔΑ (αποφάσεις Κατράμη κατά Ελλάδας της 6.12.2007, Αλφαντάκης κατά Ελλάδος της 11.2.2010)
Ως φαίνεται, ενοχλεί ιδιαίτερα η τεκμηριωμένη κριτική του δικηγορικού σώματος για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης, για την ορθή λειτουργία της Δικαιοσύνης, για τις καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων, για την ποιότητα συγκεκριμένων δικαστικών αποφάσεων, για την αναποτελεσματικότητα του θεσμού της Επιθεώρησης, όπως και η επιδοκιμασία του νέου άρθρου 151 ν. 5221/2025 για τις κυρώσεις σε περιπτώσεις καθυστερήσεων εκ μέρους δικαστών.
Οι δικαστικές αποφάσεις και συμπεριφορές δεν βρίσκονται στο απυρόβλητο. Και οι κρίνοντες, κρίνονται.
VIII. Πρόταση για θέσπιση του κοινού Κώδικα Δεοντολογίας
Η Ολομέλεια εμμένει στη θέση της για την ανάγκη αγαστής συνεργασίας μεταξύ λειτουργών και συλλειτουργών της Δικαιοσύνης προς όφελος της Δικαιοσύνης και της Κοινωνίας. Τούτο όμως, προϋποθέτει τον αμοιβαίο σεβασμό, στο πλαίσιο του θεσμικού ρόλου ενός εκάστου.
Η θέσπιση του κοινού Κώδικα Δεοντολογίας, που θα διέπει τις μεταξύ μας σχέσεις, αποτελεί αναγκαιότητα, σήμερα παρά ποτέ.
Επισυνάπτονται:
— Η εισήγηση του Προέδρου της Ολομέλειας Δ. Βερβεσού
— Η πρόταση της Ολομέλειας για τον Κώδικα Δεοντολογίας.
