Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την επικαιροποίηση των απαιτήσεων για τον έλεγχο από το κράτος λιμένα των πλοίων που καταπλέουν σε λιμένες της ΕΕ και σχετικά με τις απαιτήσεις του κράτους σημαίας για τα εμπορικά πλοία που είναι νηολογημένα σε κράτη μέλη της ΕΕ.
Όσον αφορά την Οδηγία για το κράτος σημαίας, οι συννομοθέτες συμφώνησαν να ενσωματώσουν τους σχετικούς κανόνες του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) (κώδικας διεθνών πράξεων ή κώδικας ΙΙΙ) στο δίκαιο της ΕΕ. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι οι κανόνες αυτοί μπορούν να επιβληθούν στα πλοία που φέρουν τη σημαία των κρατών μελών της ΕΕ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διενεργούν ετησίως συμφωνημένο αριθμό επιθεωρήσεων από το κράτος σημαίας και να προβλέπουν την ψηφιοποίηση των θεσμοθετημένων πιστοποιητικών πλοίων των κρατών μελών, γεγονός που με τη σειρά του θα διευκολύνει τις επιθεωρήσεις από το κράτος λιμένα.
Η συμφωνία για τον έλεγχο από το κράτος λιμένα θα ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία της ΕΕ με τον ΔΝΟ και το μνημόνιο συνεννόησης του Παρισιού για τον έλεγχο των πλοίων από το κράτος λιμένα όσον αφορά τις απαιτήσεις σχετικά με την οργάνωση και τη διενέργεια ελέγχων από το κράτος λιμένα. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης να θεσπίσουν εθελοντικό καθεστώς ελέγχου από το κράτος λιμένα για τα μεγαλύτερα αλιευτικά σκάφη και να αυξήσουν τη σημασία των περιβαλλοντικών απαιτήσεων για τον έλεγχο από το κράτος λιμένα, προσαρμόζοντας την κατηγορία κινδύνου των πλοίων που χρησιμοποιείται για την επιλογή πλοίων προς επιθεώρηση. Η αναθεωρημένη οδηγία θα προβλέπει επίσης ηλεκτρονικά πιστοποιητικά πλοίων, τα οποία θα επιτρέπουν στους επιθεωρητές να προετοιμάζονται καλύτερα πριν από τις επιθεωρήσεις και θα εστιάζουν στη συμμόρφωση των πλοίων με τους ισχύοντες κανόνες, και όχι στην επανεξέταση των εγγράφων μόλις αυτά βρίσκονται επί του σκάφους.
Ο έλεγχος από το κράτος σημαίας και ο έλεγχος από το κράτος λιμένα αποτελούν σημαντικά εργαλεία όσον αφορά ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που συνδέονται με τη ναυτιλία, όπως η ασφάλεια στη θάλασσα, η προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και οι συνθήκες εργασίας επί των πλοίων.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα θα στηρίξει την εφαρμογή των νέων διατάξεων, παρέχοντας κατάρτιση και τεχνική υποστήριξη, καθώς και τα απαραίτητα εργαλεία ΤΠ για τις διοικήσεις ελέγχου τόσο της σημαίας όσο και του κράτους λιμένα.
Επόμενα βήματα
Μετά τη σημερινή πολιτική συμφωνία, τα τελικά κείμενα πρέπει τώρα να εγκριθούν επίσημα. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, οι νέοι κανόνες θα δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα. Τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους 30 μήνες για να μεταφέρουν τις οδηγίες στο εθνικό τους δίκαιο.
Ιστορικό
Οι προτάσεις υποβλήθηκαν από την Επιτροπή τον Ιούνιο του 2023 στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την ασφάλεια στη θάλασσα. Όπως ορίζεται στην Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, στη στρατηγική για έξυπνη και βιώσιμη κινητικότητα και στο σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση, η Επιτροπή δεσμεύεται να θέσει τη ναυτιλία σε πορεία προς μηδενικές εκπομπές, ρύπανση και ατυχήματα.
