Το Συμβούλιο ενέκρινε την Τρίτη [19/3], νομοθεσία για την προστασία των προσώπων που υψώνουν τη φωνή τους για θέματα δημοσίου συμφέροντος έναντι καταχρηστικών αγωγών που αποσκοπούν στη φίμωση τους.
Τα πρόσωπα που μπαίνουν στο στόχαστρο των λεγόμενων στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού (SLAPP), συνήθως δημοσιογράφοι και υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα απολαύουν σειράς διαδικαστικών εγγυήσεων και μέτρων. Οι εν λόγω εγγυήσεις και τα εν λόγω μέτρα θα εφαρμόζονται επί προδήλως αβάσιμων αγωγών ή καταχρηστικών δικαστικών διαδικασιών σε αστικές υποθέσεις με διασυνοριακές επιπτώσεις.
Διαδικαστικές εγγυήσεις
Τα άτομα που μπαίνουν στο στόχαστρο στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού μπορούν να ζητήσουν από το δικαστήριο να απορρίψει μια προδήλως αβάσιμη αγωγή σε όσο το δυνατόν πιο πρώιμο στάδιο. Σε περίπτωση που η κινηθείσα διαδικασία κριθεί καταχρηστική, το δικαστήριο θα μπορεί να αποφασίσει ότι ο ενάγων πρέπει να επιβαρυνθεί με τα έξοδα της διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων νομικής εκπροσώπησης του θύματος SLAPP. Για να διασφαλιστεί ότι ο εναγόμενος θα αποζημιωθεί, το δικαστήριο μπορεί επίσης να διατάξει τον ενάγοντα να παράσχει χρηματική εγγύηση για τα έξοδα της διαδικασίας και, εφόσον τούτο προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο, τη ζημία που υπέστη ο εναγόμενος.
Τα δικαστήρια πρέπει να εκδίδουν την απόφαση σχετικά με την απόρριψη μιας υπόθεσης σε πρώιμο στάδιο και την παροχή χρηματικής εγγύησης στο πλαίσιο ταχείας διαδικασίας.
Προκειμένου να αποθαρρύνει τέτοιες καταχρηστικές αγωγές, ο δικαστής μπορεί επίσης να αποφασίσει να επιβάλει κυρώσεις ή άλλα εξίσου αποτελεσματικά μέτρα στον διάδικο που κίνησε την υπόθεση SLAPP.
Διασυνοριακές επιπτώσεις και αποφάσεις τρίτων χωρών
Κατά την οδηγία, μια υπόθεση SLAPP θα θεωρείται ότι έχει διασυνοριακές επιπτώσεις, εκτός εάν αμφότερα τα μέρη είναι εγκατεστημένα στο ίδιο κράτος μέλος με το επιληφθέν δικαστήριο και όλα τα λοιπά στοιχεία που αφορούν την επίμαχη κατάσταση βρίσκονται στο εν λόγω κράτος μέλος.
Εάν πρόσωπο που ζει στην ΕΕ βρεθεί στο στόχαστρο υπόθεσης SLAPP σε τρίτη χώρα, τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να αρνηθούν την αναγνώριση και την εκτέλεση της απόφασης αυτής της τρίτης χώρας, εάν κριθεί προδήλως αβάσιμη ή καταχρηστική στο εν λόγω κράτος μέλος.
Άλλα μέτρα στήριξης
Τα κράτη μέλη οφείλουν να θεσπίσουν κανόνες που θα επιτρέπουν σε ενώσεις, οργανώσεις και συνδικαλιστικούς φορείς να στηρίζουν τον εναγόμενο ή να παρέχουν πληροφορίες κατά τη διαδικασία.
Για την περαιτέρω στήριξη των θυμάτων SLAPP, τα κράτη μέλη οφείλουν να παρέχουν, σε ένα και μόνο σημείο, πληροφορίες σχετικά με τις διαδικαστικές εγγυήσεις και τα ένδικα βοηθήματα που διατίθενται για τα θύματα SLAPP.
Επόμενα βήματα
Η οδηγία θα αρχίσει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους δύο έτη για να μεταφέρουν την οδηγία στην εθνική τους νομοθεσία.
