Οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σήμερα σε συμφωνία σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για τις σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας. Το κείμενο αυτό ενισχύει την ετοιμότητα, την επιτήρηση, την εκτίμηση κινδύνου, καθώς και την έγκαιρη προειδοποίηση και τις αντιδράσεις της ΕΕ και των κρατών μελών σε περίπτωση διασυνοριακών απειλών κατά της υγείας.
Νέοι κανόνες για τις διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας
Το νέο νομοθέτημα για τις διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας προβλέπει διάφορα μέτρα για την ενίσχυση του πλαισίου ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης σχεδίου της ΕΕ για την αντιμετώπιση υγειονομικών κρίσεων και πανδημιών καθώς και εθνικών σχεδίων που καταρτίζονται από τα κράτη μέλη. Το σχέδιο της ΕΕ θα περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, την έγκαιρη προειδοποίηση και τη διαχείριση κινδύνων. Τα σχέδια των κρατών μελών θα περιλαμβάνουν παρόμοιες πληροφορίες και κατά την κατάρτιση των εθνικών σχεδίων τους τα κράτη μέλη θα επικοινωνούν μεταξύ τους και με την Επιτροπή, προκειμένου να διασφαλίζεται συνοχή του σχεδίου τους με αυτό της Ένωσης. Με αυτόν τον τρόπο θα θεσπιστεί ένα συνεκτικό και κοινό πλαίσιο για την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση κρίσεων.
Το κείμενο προβλέπει επίσης ότι η Επιτροπή μπορεί να αναγνωρίσει μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας σε επίπεδο ΕΕ, κινητοποιώντας έτσι μηχανισμούς για την παρακολούθηση των ελλείψεων φαρμάκων ή την ενεργοποίηση της υποστήριξης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC).
Επιτροπή υγειονομικής ασφάλειας
Όσον αφορά την επιτροπή υγειονομικής ασφάλειας (ΕΥΑ), οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συμφώνησαν ότι η ΕΥΑ θα πρέπει να διαδραματίσει ρόλο στον συντονισμό των δράσεων της Επιτροπής και των κρατών μελών για την εφαρμογή του κανονισμού για τις διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας.
Αποφάσισαν επίσης ότι η επιτροπή μπορεί να εγκρίνει γνωμοδοτήσεις και κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τα μέτρα αντίδρασης για την πρόληψη και τον έλεγχο υγειονομικών απειλών. Εάν η επιτροπή υγειονομικής ασφάλειας κληθεί να ψηφίσει για την έγκριση των κατευθυντήριων γραμμών της, η απόφαση θα ληφθεί με πλειοψηφία δύο τρίτων.
Προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων, σχεδιασμός και από κοινού προμήθεια
Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησαν επίσης σχετικά με τα εξής:
- η Επιτροπή θα διευκολύνει τη διενέργεια προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων για τη διασφάλιση της λειτουργίας του σχεδίου ετοιμότητας και αντίδρασης της ΕΕ και για την επικαιροποίηση του σχεδίου ανάλογα με τις ανάγκες·
- με βάση τη συμβολή των κρατών μελών, η Επιτροπή θα συντάξει εκθέσεις σχετικά με τον σχεδιασμό ετοιμότητας και την αντιμετώπιση κρίσεων στον τομέα της υγείας. Θα δημοσιοποιηθεί επισκόπηση των συστάσεων των εκθέσεων·
- η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να συμμετέχουν στην από κοινού προμήθεια ιατρικών αντιμέτρων. Η απόφαση των κρατών μελών να συμμετάσχουν σε τέτοιες αγορές θα αποτελέσει τη βάση των πληροφοριών που θα παρέχονται εκ των προτέρων και υπό όρους που θα συμφωνούνται με την Επιτροπή.
Γενικές πληροφορίες και επόμενα βήματα
Αυτό το σχέδιο κανονισμού αποτελεί μέρος της ευρύτερης δέσμης μέτρων για την Ένωση Υγείας. Αυτή η δέσμη μέτρων —που υποβλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 11 Νοεμβρίου 2020— αποτελείται από τρεις νομοθετικές προτάσεις: εκτός από την πρόταση κανονισμού για τις διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας, περιλαμβάνει επίσης προτάσεις για ενισχυμένη εντολή για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και το Κέντρο πρόληψης και ελέγχου νόσων (ECDC). Η αναθεώρηση της εντολής τόσο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων όσο και του ECDC έχει ήδη ολοκληρωθεί. Αυτή η δέσμη μέτρων συμπληρώθηκε με τη δημιουργία, τον Σεπτέμβριο του 2021, της νέας Ευρωπαϊκής Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης (HERA), αποστολή της οποίας είναι η εξασφάλιση του εφοδιασμού με ιατρικά αντίμετρα πριν και κατά τη διάρκεια κρίσης στον τομέα της υγείας.
Στο Συμβούλιο, η προσωρινή πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα θα υποβληθεί πρώτα για προσυπογραφή από την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων. Στη συνέχεια θα κινηθεί τυπική διαδικασία έγκρισης.
