Η ΕΕ ζητεί διαβουλεύσεις με τη Ρωσία στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) σχετικά με ορισμένα ρωσικά μέτρα που περιορίζουν ή εμποδίζουν τις εταιρείες της ΕΕ όσον αφορά την πώληση αγαθών και υπηρεσιών σε ρωσικές κρατικές επιχειρήσεις και άλλους φορείς μέσω δημόσιων συμβάσεων για εμπορικούς σκοπούς.
Οι πρακτικές αυτές φαίνεται να είναι αντίθετες προς τους κανόνες του ΠΟΕ, οι οποίοι απαιτούν από τη Ρωσία να μην εισάγει διακρίσεις σε βάρος ξένων εταιρειών στον τομέα αυτόν.
Από το 2015, η Ρωσία έχει επεκτείνει σταδιακά την πολιτική της για την υποκατάσταση των εισαγωγών μέσω της χρήσης διάφορων περιορισμών και κινήτρων. Τα μέτρα αυτά έχουν στόχο να αντικαταστήσουν τη χρήση ξένων αγαθών και υπηρεσιών στις δημόσιες συμβάσεις που συνάπτονται από ορισμένες κρατικές οντότητες, καθώς και από νομικές οντότητες σε επενδυτικά σχέδια που χρηματοδοτούνται από το κράτος. Ο οικονομικός αντίκτυπος για τις επιχειρήσεις της ΕΕ είναι πολύ σημαντικός. Το 2019 η αξία των διαγωνισμών που δημοσιεύτηκαν από κρατικές επιχειρήσεις ανήλθε σε 23,5 τρισ. ρωσικά ρούβλια, ποσό που αντιστοιχεί περίπου σε 290 δισ. ευρώ και το οποίο ισοδυναμεί με το 21 % του ρωσικού ΑΕΠ.
Η ΕΕ αμφισβητεί, ειδικότερα, τρία ρωσικά μέτρα που φαίνεται να είναι ασύμβατα με το δίκαιο του ΠΟΕ, και ιδίως με τη βασική αρχή του ΠΟΕ σχετικά με την εθνική μεταχείριση, η οποία απαιτεί από τα μέλη του ΠΟΕ να μεταχειρίζονται τους ξένους και τους εγχώριους παραγωγούς χωρίς διακρίσεις. Στα μέτρα περιλαμβάνονται τα εξής:
- Αξιολογήσεις που εισάγουν διακρίσεις όσον αφορά τις προσφορές για δημόσιες συμβάσεις: κατά τη φάση της αξιολόγησης στις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων, ορισμένες κρατικές οντότητες αφαιρούν 15 % (έως και 30 % για ορισμένα προϊόντα) από την προσφερόμενη τιμή για εγχώρια προϊόντα ή υπηρεσίες ρωσικών οντοτήτων. Εάν στη συνέχεια επιλεγεί η προσφορά με εγχώρια προϊόντα ή υπηρεσίες ρωσικής οντότητας, τότε καταβάλλεται και πάλι το πλήρες τίμημα. Αυτό σημαίνει ότι τα εισαγόμενα προϊόντα ή υπηρεσίες ξένων οντοτήτων αντιμετωπίζονται λιγότερο ευνοϊκά κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης αξιολόγησης, καθώς δεν επωφελούνται από τη μείωση της τιμής κατά 15 %. Με τον τρόπο αυτόν δημιουργούνται διακρίσεις σε βάρος προσφορών με εισαγόμενα αγαθά ή υπηρεσίες που παρέχονται από ξένες οντότητες.
- Απαιτήσεις για προηγούμενες άδειες: οι ρωσικές εταιρείες που επιθυμούν να προμηθευτούν ορισμένα προϊόντα μηχανικής στο εξωτερικό χρειάζονται άδεια από τη ρωσική Επιτροπή Υποκατάστασης Εισαγωγών. Η άδεια αυτή φαίνεται να χορηγείται αυθαίρετα και δεν είναι απαραίτητη για την αγορά εγχώριων προϊόντων μηχανικής.
- Απαιτήσεις εθνικών ποσοστώσεων στις δημόσιες συμβάσεις: για περίπου 250 προϊόντα, μεταξύ των οποίων οχήματα, μηχανήματα, και ιατροτεχνολογικά και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, έως και το 90 % πρέπει να είναι εγχώριας προέλευσης.
Επόμενα βήματα
Οι διαβουλεύσεις για την επίλυση των διαφορών που ζήτησε σήμερα η ΕΕ είναι το πρώτο βήμα στο πλαίσιο των διαδικασιών επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ.
Εάν δεν οδηγήσουν σε ικανοποιητική λύση, η ΕΕ μπορεί να ζητήσει από τον ΠΟΕ να συστήσει ειδική ομάδα για να αποφανθεί επί του θέματος.
